Covid-19, ali i grip, prehlada, bronhitis – dosta je aktuelnih bolesti koje napadaju respiratorne organe, ali kada se treba zabrinuti zbog upale pluća? Kako je prepoznati i kako tretirati? Odgovore na ta pitanja za Nova.rs daje dr Ljiljana Timotijević, direktorka Gradskog zavoda za plućne bolesti i tuberkulozu i DokTok lekarka.
– Bolesti disajnih puteva, gornjih i donjih, su u ovom periodu godine najčešći razlog posete izabranom doktoru, odnosno, razlog odsustvovanja sa posla ili sa nastave. Virusi i bakterije su najčešći infektivni agensi koji ih proizrokuju. Respiratorne infekcije se javljaju u svim uzrastima, mogu biti od potpuno asimptomatskih, do onih sa teškim kliničkim slikama. Razloga za brigu imaju osobe starije od 65 godina, sa pridruženim hroničnim bolestima (komorbiditetima), u imunodeficijentnim stanjima, kod ležećih ili ograničeno pokretnih pacijenata – kaže dr Ljiljana Timotijević i kao najznačajniju preventivnu meru podvlači vakcinaciju.
Ako kašalj traje duže od 3 nedelje – obavezna poseta specijalisti
Simptomi koji ukazuju na to da je došlo do upale pluća su kašalj, ali i visoka temperatura, malaksalost, otežano, plitko disanje, bol u grudima…
– Tipične pneumonije su prouzrokovane bakterijama, dok virusne izazivaju atipične pneumonije. Kašalj koji je praćen iskašljavanjem se javlja kod bakterijskih, dok su virusne praćene suvim, nadražajnim kašljem zbog čega se šesto i ne misli na upalu pluća i gubi dragoceno vreme za postavljanje dijagnoze. Visoka temperatura, malaksalost, otežano, plitko disanje, uznemirenost, bol u grudima se javlja kod većine obolelih – objašnjava doktorka, međutim, dodaje da se dijagnoza postavlja tek nakon detaljnog pregleda.
– Dijagnozu upale pluća, jednostrane ili obostrane, sa ili bez upale plućne maramice, postavlja specijalista pneumoftiziolog ili pulmolog. Nakon dobro uzete anamneze i detaljnog fizikalnog pregleda pacijenta, rade se dodatne dijagnostičke pretrage kao sto su analize krvi, funkcionalna dijagostika pluća, rendgenski snimak pluća, a ukoliko postoji potreba i MSCT snimak grudnog koša – ističe ona.
Svaki kašalj koji traje duže od tri nedelje je razlog za posetu specijalisti za plućne bolesti.
– Kašalj praćen iskašljavanjem kod obolelih od HOBP-a (hronične opsturktivne bolesti pluća) je najčešći simptom ove bolesti i uvek je pokazatelj pogoršanja, odnosno egzacerbacije bolesti. Pacijenti sa upalom pluća, tokom lečenja, odnosno po izlečenju prestaju da kašlju. Pneumonija je izlečiva bolest, samo je važno prepoznati simptome i na vreme se javiti doktoru. Ukoliko se ne leči na vreme, adekvatnom terapijom uz poštovanje svih preporuka koje je dao doktor, može se dodatno komplikovati pojavom apscesa, akutnog respiratotornog sindroma ili čak letalnim ishodom. Statistički podaci ukazuju da se čak 10% pneumonija završava smrtnim ishodom – navodi dr Timotijević.
Na kraju, upozorava pacijente da ne uzimaju lekove na svoju ruku, već da se na vreme obrate lekaru.
– Brojni su razlozi zbog kojih oboleli ne sme na svoju ruku da koristi antibiotike. Od razvoja bakterijske rezistencije do gubitka dragocenog vremena za lečenje same bolesti. Antibioticima lečimo bakterijsku upalu pluća, a antivirusnim lekovima virusnu upalu. Simptomatska terapija, uz mirovanje, nadoknadu tečnosti je preporuka svakom pacijentu. Takođe, respiratorna rehabilitacija kao deo lečenja obolelih – zaključuje dr Timotijević.
