Pravilno funkcionisanje jetre ključno je za naše zdravlje. Stope bolesti ovog organa su u stalnom porastu, pa su rangirane kao peti najčešći uzrok smrti.
Jetra je bitna jer čisti krv metabolizirajući alkohol, lekove i razne otrovne supstance. Ona proizvodi esencijalne telesne proteine, uključujući one koji sprečavaju zgrušavanje krvi. Takođe omogućava snadbevanje krvi hranljivim supstancama i proteinima koji sprečavaju infekcije.
Jetra proizvodi holesterol pretvarajući ga u esencijalne supstance važne za organizam, reguliše snadbevanje energijom proizvodeći glukozu, skladišćujući je i šaljući je u telo i mozak. Ona reguliše ravnotežu hormona, uključujući hormone nadbubrežne žlezde i štitaste žlezde.
Brojni su uzroci oštećenja jetre, a uključuju faktor naslednosti, genetske predispozicije, dugotrajne bolesti jetre kakva je ciroza i dugu izloženost otrovnim supstancama.
Pod nadzorom specijalista većina bolesti povezanih sa jetrom ima pozitivnu prognozu. Kao i kod većine bolesti, što se pre utvrdi osnovni uzrok, to će lečenje biti jednostavnije i efikasnije. Ono što je važno je da znate kako da prepoznate moguće znake oštećenja jetre kako biste sačuvali svoje zdravlje, piše Zadovoljna.hr.
Umor
Razna istraživanja dokazala su da su hronični umor i iscrpljenost najčešći simptomi oštećenja jetre. Medicinski stručnjaci sumnjaju da su umor i iscrpljenost povezani sa jetrom nusproizvod neurohemijskih promena u mozgu i hormonske neravnoteže.
Osećaj umora i iscrpljenosti pogoršavaju povišeni nivoi toksičnih nusproizvoda u krvi koje oštećena jetra ne može pravilno da izbaci iz organizma.
Suva ili nadražena koža
Nadražena koža i svrab koji ne prolazi jedan je od potencijalnih indikatora oštećenja jetre. Da bi bila zdrava, našoj koži je potrebna vlaga koja se stvara prenosom tečnosti unutar tela.
Kada telo nije adekvatno snadbeveno tečnostima, neretko se događa da koža poprimi drugačiji izgled. To uključuje crvenilo ruku ili stopala, žutilo sluznice, odnosno žuticu ili neobjašnjive mrlje, tamne ili svetle, na određenim područjima.
Bol u trbuhu
Kod oštećenja jetre uobičajeno je da osećate bol u području abdomena. Pacijenti ovaj bol često opisuju kao da ih nešto probada ili ga opisuju kao pulsirajući, a taj simptom često može da ublaži jedino pravilno lečenje primarnog problema.
Dugotrajna upotreba nekih vrsta lekova bez recepta ili lekova na recept može da rezultira oštećenjem jetre. U slučaju bola u trbuhu koji ne prolazi, a osoba dugo koristi neke lekove, potrebno je posetiti lekara.
Mučnina ili povraćanje
Kao što je već spomenuto, jedna od primarnih funkcija jetre jeste detoksikacija i pomoć kod izbacivanja otrovnih supstanci iz tela. Kada je detoksikacijska funkcija jetre poremećena, mogu da se pojave brojni problemi, uključujući nagle promene u inače normalnom varenju i metabolizmu.
Jetra je veliki organ unutar sistema za varenje, zbog toga se svako stanje povezano sa jetrom može manifestovati u obliku digestivnih smetnji. Mučnina i povraćanje često se javljaju zbog nakupljenih toksina koje jetra ne može da izbaci.
Modrice
Jedna od najvažnijih uloga jetre jeste pomaganje u proizvodnji proteinskih enzima koji, između ostalog, pomažu u sprečavanju krvnih ugrušaka. Kada je mehanizam zgrušavanja krvi poremećen, uobičajene su promene u izgledu kože.
Ako jetra usporava proizvodnju ili prestane da proizvodi proteine potrebne za zgrušavanje krvi, lako dolazi do pojave modrica i krvarenja.
Oticanje trbuha
Oštećenje jetre remeti normalan protok krvi u taj organ, što povećava pritisak u okolnim venama. Te vene uključuju i vene odgovorne za prenos krvi od slezine i creva do jetre. Poremećaj tog procesa prouzrokuje povećanje krvnog pritiska, odnosno stanje poznato kao portalna hipertenzija.
Portalna hipertenzija prouzrokuje nakupljanje tečnosti u području oko abdomena, a to stanje zove se ascites. Do tog stanja može doći i zbog nemogućnosti jetre da proizvodi druge krvne proteine.
Žutica
Problemi sa jetrom mogu da prouzrokuju promenu boje očiju i kože. Do diskoloracije dolazi zbog nakupljanja žučnog pigmenta bilirubina koji ne može pravilno da se izbaci.
Pojava žućkaste nijanse kože ili očiju poznata je kao žutica. Osim promene u izgledu očiju, žutica može da prouzrokuje i druge simptome, uključujući tamniji urin, svrab celog tela i oštećenje kognitivnih funkcija.