x Opanci, ta jednostavna i tradicionalna obuća balkanskog seljaka, korene vuče još od srednjovekovne kulture, vizantijske i zapadnoevropske. Nasleđujući tradiciju opančarstvo je na tlu današnje Srbije počelo naglo da se razvija tek od sredine 19. veka, da bi već polovinom narednog veka počelo da se gasi.
x Domaći, profesionalni majstori opančari pojavili su se najpre u Užicu, 1850. godine, potom u Požarevcu i Šapcu, pa u Knjaževcu i na kraju u Leskovcu 1880. godine. Iz ovih središta njihov zanat se veoma brzo širio i u ostale krajeve Srbije, u veće varoši kakve su Aranđelovac, Loznica, Obrenovac, Valjevo. U Užicu je 1920. godine radilo čak 50 opančara, a u isto vreme u drugim gradovima upola manje, sve do Kuršumlije, gde ih je bilo svega trojica.
x Sposobniji majstori otvarali su dućane i radionice van svojih mesta. Tako se zanat širio u Krupnju, Bajinoj Bašti, Kosjeriću, Čajetini, Arilju, Brusu, Ivanjici. U Vranju je opančarstvo pokrenuto tek posle Prvog svetskog rata, a najmanje opančara bilo je u istočnim gradovima Srbije: Kladovu, Negotinu, Zaječaru, Beloj Palanci.
x U Aranđelovcu je, međutim, samo jedan majstor od 1887. do 1900. godine u tajne svog zanata uputio čak 30 šegrta. Zato nije ni čudo da je upravo ovaj grad postao centar iz kojeg su se opancima snabdevali kragujevački, rudnički, kosmajski, lepenički, gružanski i kolubarski kraj. Najviše majstora opančara imali su šabačka, užička, čačanska i kragujevačka oblast.
x Opančarski zanat u Srbiji je dostigao svoje zlatno doba dvadesetih godina 20. veka, kada su opančari, zajedno sa krojačima, smatrani "najjačim" zanatlijama u ondašnjim čaršijama. Osim gradskog opančarstva, koje je bilo pravo zanatsko, po selima je bilo ljudi koji su bili samouki i po potrebi pravili opanke.
x Industrijska, jeftinija proizvodnja obuće koja je u Srbiji otpočela pre oko sto godina, doprinela je odumiranju opančarstva, mada su majstori nastojali da se prilagode novom dobu. Po ugledu na fabričke, gumene opanke počeli su i oni da koriste gumu umesto kože, a pronalazili su je u odbačenim automobilskim gumama. Krajem četrdesetih godina prošlog veka počeli su da se izrađuju i najlon-opanci, sa licem od polivinilskih traka. Dve decenije posle Drugog svetskog rata opančarstvo kao zanat naročitih majstora gotovo potpuno je otišao u zaborav.
