Zemlja je i zvanično dobila svoj peti okean – odlukom Nacionalnog geografskog društva da doda Južni okean oko Antarktika grupi četiri već poznatih: Atlantskom, Tihom, Indijskom i Arktičkom okeanu.
Iako je označavanje hladnih voda oko ledenog južnog kontinenta kao zasebnog okeana već gotovo stotinu godina u naučnoj upotrebi, do sada nije bilo popularno u širokoj upotrebi.
Međutim, 8. juna, na Svetski dan okeana, društvo je najavilo da će se Južni okean od sada označavati kao peti okean na našoj planeti.
– Naučnici su Južni okean odavno prepoznali, ali pošto nikada nije bilo međunarodnog sporazuma, nikada ga nismo zvanično priznali – rekao je član tog društva Aleks Tajt za veb-stranicu “Nacionalne geografije”, i dodao da je to na neki način vrsta “geografske gluposti”.
Priznanje ovog okeana najviše će uticati na obrazovanje, jer će studenti sada moći da proučavaju njegove specifičnosti.
Antarktička struja
Nacionalna geografija je počela da pravi mape 1915. godine, ali društvo je formalno priznalo samo četiri okeana, koja su definisali kontinenti koji su se graničili sa njima.
Suprotno tome, Južni okean ne definišu kontinenti koji ga okružuju, već Antarktička cirkumpolarna struja (ACC) koja teče od zapada prema istoku. Naučnici misle da je ACC nastao pre 34 miliona godina kada se kontinent Antarktik odvojio od Južne Amerike, omogućavajući nesmetano protok vode oko “dna” sveta.
Danas ACC teče kroz sve vode koje okružuju Antarktik do oko 60 stepeni južno, izuzev Drejkovog prolaza i Škotskog mora, koji se približno nalaze između Južnoameričkog rta Horn i Antarktičkog poluostrva.
Vode ACC, a samim tim i veći deo Južnog okeana, hladnije su i nešto manje slane od okeanskih voda na severu.
ACC uvlači vodu iz Atlantskog, Tihog i Indijskog okeana kako bi pomogao kretanju globalnog “transportnog pojasa” koji prenosi toplotu oko planete, dok hladna gusta voda ACC tone i pomaže u skladištenju ugljenika u dubokom okeanu. Na hiljade morskih vrsta žive samo unutar ACC-a, navodi Nacionalna geografija.
