Među velikim dobrotvorima koji su podarili trajna dobra ubrajaju se i Nikola i Evgenija Kiki. Oni su u stvari, bili najveći zadužbinari Beogradske trgovačke omladine. I ljubav i posao i imovinu koju su ostavili organizaciji beogradskih trgovaca – a koja je uistinu bila velika – sticali su godinama upornim i požrtvovanim radom – piše Slavko Vejinović u knjizi “Zadužbinarstvo kod Srba” objavljenoj 2012. – Nikola D. Kiki, beogradski trgovac, rođen je 1. avgusta 1841. u Makedoniji, u Klisuri, srez Kosturski.
Kad je napunio šest godina sa majkom je došao u Beograd. Bilo je to u jesen 1847. U Beogradu se Nikola najpre upisao u Grčku školu, zatim je nastavio školovanje u Srpskoj osnovnoj školi, a potom je počeo da pohađa trgovačku školu. Nažalost, zbog bolesti napušta školovanje u Beogradu i vraća se u rodni kraj, u kome je ozdravio i završio tri razreda gimnazije. Ponovo dolazi u Beograd i kao šegrt počinje da radi u čuvenoj radnji Dume Đ. Jane, u kojoj je njegov stric bio ortak. Bio je šegrt tri godine i već 1863. stric mu je otvorio radnju na očevo ime, budući da on još nije postao kalfa.
Oženio se devojkom iz ugledne trgovačke i zanatske kuće Naumovića 1870. Ceo život Nikola se iskreno i istrajno pridržavao triju osnovnih načela: poštenje, rad i štednja. Uz to, bio je tih, miran, skroman, izuzetno vredan, preduzimljiv, častan i odgovoran čovek. U trgovačkim krugovima uživao je veliki ugled.
Supruga Evgenija mu je bila najbliži saradnik i savetnik u svim trgovačkim poslovima, a u kući stub porodice i uzorna domaćica. Sa njom je Nikola stekao veliku imovinu. Pored bavljenja trgovinom, Nikola i Evgenija Kiki imali su kafanu i kasapnicu u Beogradu i ortačku komisionu radnju u Trstu. Posao im je dobro napredovao i neprestano se širio. Stvorili su veliko bogatstvo kako u zamašnim svotama gotovog novca, tako i u velikom broju nekretnina.
Jedini naslednik Nikola je umro u Beogradu 1. februara 1918. U Zaveštanju, koji je napisao 14. januara 1913, odredio je naslednika svoje imovine: “Za jedinog naslednika celokupnog ili celokupne moje imovine određujem svoju ženu Evgeniju sa kojom sam u ljubavi proveo pedeset godina ona se jedina ima smatrati kao naslednik moje imovine celokupne sem one koju sam u vidu legata ostavio bilo rodbini, bilo raznim fondovima, koje se imaju posle njene smrti udejstvovati.”
Nikola je utvrdio da: “I kuću moju na Kraljevom trgu br. 15, ceo komplet Ujedinjenje kao i kuću u Knez Mihailovoj br. 50 ostavlja kao legat Beogradskoj trgovačkoj omladini, s tim da, komplet Ujedinjenje i kuću na Kraljevom trgu proda, kad iste kuće kao legat dobije, i od prodajne cene za te kuće i od prihoda kuće u Knez Mihailovoj br. 50 sazida bolnicu pod imenom Bolnica Nikole i Evgenije Kiki za siromašne i postradale trgovce.
Prihode od kuće u Knez Mihailovoj br. 50 neprestano skupiti za izdržavanje bolnice i ta kuća ne sme da se otuđi…” – istražio je Vejinović po arhivama dokumenata. U skladu s ovom željom darodavca, od sredstava iz tog legata podignuta je “Bolnica Nikole i Evgenije Kiki” u Zvečanskoj ulici broj 9, koja je po~ela sa radom 15. juna 1940. Bila je to moderno opremljena ustanova, sa 22 sobe i raspolagala sa 100 kreveta. Ova bolnica u kojoj je kasnije godinama bila Klinika za plastičnu hirurgiji se, kako saznaju “Vesti”, u skladu sa Zakonom o restituciji, sada preseljava u Klinički centar.
Oduzeto se polako vraća
Oduzeto se polako vraća Posle Drugog svetskog rata, 29. aprila 1947. godine, rešenjem Narodnog odbora grada Beograda sva nepokretna i pokretna imovina Beogradske trgovačke omladine iz Beograda postaje opštenarodna imovina. Drugi sreski sud u Beogradu uzeo je u Fond opštenarodne imovine nepokretnost Evgenije N. D. Kiki… palatu “Kiki” na uglu Cetiwnjske ulice u Beogradu. Isto tako i Sreski sud u Aranđelovcu uneo je u Fond opštenarodne imovine i nepokretnost u selu Bukoviku kod Aranđelovca, koju je takođe počiva Evgenija N. D. Kiki zaveštala Beogradskoj trgovačkoj omladini – zapisao je Vejinović. Od 2011. u Srbiji se sprovodi Zakon o restituciji, tj. vraćanju oduzete imovine i obeštećenju, koji je usvojila Skupština Srbije.
Ispunjena poslednja volja
Ispunjena poslednja volja Evgenija Kiki, poštujući volju svog supruga, u svom zaveštanju koje je napisala 1. juna 1924, pored ostalog, odredila je da plac sa zgradama u Hilandarskoj ulici br. 1 i 3, kao i plac sa zgradama u Ulici Kralja Petra br. 65 ostavlja kao legat Beogradskoj trgovačkoj omladini, s tim da plac sa zgradama u ulici Kralja Petra br. 65 proda čim ovaj legat primi, a od prodate cene sazida na zemljištu u Hilandarskoj br. 1 Dom Trgovačkih omladinaca, pod imenom Dom Trgovačkih omladinaca Zadužbine Nikole i Marije Naumović podignut od kćeri Evgenije N. D. Kiki.” Odredila je godinu dana rok za podizanje ove zgrade. Evgenija je za gradnju ostavila i znatnu vrednost u obligacijama, menicama, štednim knjižicama i drugim finansijskim potraživanjima kod Hrvatske štedionice (Filijala za Srbiju), Kolonijalne banke, Kreditnog zavoda i Srpsko-Švajcarske banke u Beogradu.
