Promocija monografije “Tragovi bečkih Srba” održana je proteklog vikenda u prostorijama Zajednice srpskih klubova u Beču, u organizaciji ASKD “Vilhelmina Mina Karadžić”. Na početku večeri profesorka Svetlana Matić je pozvala prisutne da minutom ćutanja odaju poštu njenoj saradnici i prijateljici, preminuloj profesorki Dragani Doderović, koja je predavala u srpskoj dopunskoj školi u Vićenci i osvrnula se na njen životni i profesionalni put, sa setom i žaljenjem što nije uspela da doživi i prisustvuje na promociji, koju je tako želela da poseti u Beču.
– Sva sredstva prikupljena od prodatih knjiga biće upućena njenoj porodici – rekla je Matićeva. Iako vidno potresena i sa mnogo emocija, Matićeva je zahvalila prisutnima na dolasku, predstavivši monografiju koju je zajedno sa dr Markom Lopušinom, kako je istakla, iznedrila. Navela je i predstavila mnogobrojne destinacije u Beču, gde su živeli, stvarali, umirali i studirali istaknuti Srbi u prošlosti.
Kulturni centar
Pomenula je i da je Beč najveći grad srpskog rasejanja, s obzirom na to da po nekim istraživanjima u njemu živi i stvara oko 180.000 državljana srpskog porekla. Naglasila je i potrebu za otvaranjem Srpskog kulturnog centra, istakavši da je taj predlog u mnogobrojnim prilikama i nastupima iznosila srpskim vlastima i ministarstvima.
– Mnogo je zabeleženih, ali i neobeleženih srpskih tragova u Beču koje treba da posećujemo i ne zaboravimo – istakla je Matićeva.
U knjizi su prikazane, između ostalih, adrese, spomen-ploča, bista, kuća, ustanova i destinacija – Ambasada i Konzulat Srbije u Beču, Stalna misija Srbije pri međunarodnim organizacijama u Beču, Predstavništvo Republike Srpske, Hram Svetog Save i još četiri pravoslavne crkve, kuće u kojima su živeli srpski velikani od Ruđera Boškovića, Dositeja Obradovića, Vuka Stefanovića Karadžića, Vilhelmine Mine Karadžić, knjaza Miloša Obrenovića, Petra Drugog Petrovića Njegoša, Petra Preradovića i Paule fon Preradović, koja je napisala himnu Austrije, Branka Radičevića, Jovana Jovanovića Zmaja, Laze Kostića, do Miše Dimitrijevića, kao i neobeležene srpske kuće.
Teslina ulica
U knjizi su i biste znamenitih Srba, ulice i trgovi sa srpskim imenima, kao što su Teslina ulica, Trg Beograd, Trg Sarajevo. Tu je i Park Dijane Budisavljević, most Milutina Milankovića, Milo Dor i drugi.
Pobrojani su i mnogobrojni studenti srpskog porekla koji su studirali i doktorirali na bečkom univerzitetu, Srbi, članovi Austrijske akademije nauka, bečki muzej Albertina i radovi naših likovnih umetnika u galerijama poput Uroša Predića, Paje Jovanovića i drugih. Prikazana je i Akademija muzičkih umetnosti, Austrijska nacionalna biblioteka koja sadrži mnogobrojna kapitalna dela srpskih pisaca i hroničara, i više od 160 srpskih srednjovekovnih rukopisa, najpoznatija i najvažnija operska ustanova u Beču, svetskog glasa bečka državna Opera, čiji je direktor od 2020. godine Beograđanin Bogdan Roščić.
Entuzijazam autora
U monografiji su zastupljene i savremene srpske kafane, a među njima i najstarija “Kod zrna zelenog pasulja”, koju je 1683. godine otvorio Đura Kolčić. Popisani su i srpski klubovi i savezi, mediji i mnogobrojne srpske firme. Recenziju knjige, pročitala je Nataša Pajković, književnica iz Beča, a u njoj, dr Vjera Rašković Zec, koja je pomogla i izdavanje ove značajne knjige, između ostalog, istakla je da je radila u Americi, Kini, Beču i obišla mnoge zemlje u sklopu svoje karijere, ili kao turista, ali ovakav “vodič” nije imala u ruci.
– Ova knjiga ima dušu. Odražava se u njemu entuzijazam autora. Svetlana Matić i Marko Lopušina vode nas tragovima koje su Srbi ostavili i danas ih masovno ostavljaju širom Beča. Prate ih od 1673. godine do današnjih dana, dakle punih 50 godina – dodala je Rašković Zec.
Zahvalnice novinarima “Vesti”
Zahvalnice za podršku u radu ASKD “Vilhelmina Mina Karadžić” predsednica Društva uručila je Dragani Bergs, službenici u kancelariji Vlade austrijskog premijera Karla Nehamera, Bojani Šećerov, savetnici pri Oebsu i novinarima frankfurtskih “Vesti” Željku Tomiću i Zoranu Mirkoviću. Među prisutnima su, između ostalih, bili i Mirel Tomaš, predsednica udruženja Bečke poete, Nada i Milun Nikolić, bečki humanitarci, ali i predstavnici Ambasade Srbije u Beču konzulka Milica Topalović, ministar savetnik i Suzana Stanić Carević, prvi savetnik.
Jermenski manastir
Navedene su i srpske štamparije u Beču, poput štamparije jermenskog manastira, gde su štampana najznačajnija dela, poput “Gorskog vijenca”, “Srpskog rječnika”, itd. Najstarija srpska knjiga štampana 1741. godine u alpskoj prestonici, u bakrorezačkoj radnji Tomasa Mesmera je “Stematografija” autora Hristofora Žefarovića. Jedno poglavlje u knjizi nosi naziv “Pančićeva omorika”, najlepši četinar Evrope, čiji se primerak danas čuva u Beču, u Prirodnjačkom muzeju.
