Sutra se navršava 29 godina od stradanja Srba iz “Medačkog džepa”, u tri podvelebitska sela koja su bila pod zaštitom UN, a na koja je Hrvatska vojska izvršila agresiju i masakrirala 88 civila, vojnika i milicionera, dok je imovinu srušila i zapalila, saopštio je danas Dokumentaciono-informacioni centar “Veritas”.
Iznenadni napad Hrvatske vojske na srpska podvelebitska sela Divoselo, Čitluk i Počitelj dogodio se 9. septembra 1993. godine. Ta sela su do tada 18 meseci bila pod zaštitom UN.
Hrvatska vojska je pljačkala, palila, rušila kuće, trovala bunare, ubijala i masakrirala civile, vojnike i milicionere.
“Ono što nisu uspeli u nastupanju, pobili su i uništili u povlačenju, koje je, uz posredovanje Unprofora, potrajalo do 17. septembra te godine”, navode iz “Veritasa”.
Stradalo je 88 Srba i to 46 vojnika, 6 milicionera i 36 civila. Među žrtvama je bilo 17 žena, a među civilima 26 starijih od 60 godina.
“U ovoj akciji ranjenika uopšte nije bilo. Upravo ta činjenica i rezultati pregleda tela na srpskoj strani /razbijene lobanje, mnogobrojne prostrelne rane iz neposredne blizine, odsečeni delovi tela, živi bacani u vatru upućuju na zaključak da se radilo o sistematskom ubijanju zarobljenih i ranjenih. Sva tri sela su opljačkana, a zatim sravnjena sa zemljom po sistemu `spržene zemlje`”, naveli su iz “Veritasa”.
Tragedija “Medačkog džepa” odvijala se pred očima Unprofora, koji ovaj put nije bio samo pasivni posmatrač, već je deo i aktivnog učešća u pokušaju da preuzme kontrolu nad ovim područjem i spreči ubijanje preostalih ljudi i uništavanje njihove imovine, što im je i uspelo nakon trodnevnih borbi sa hrvatskom vojskom i policijom.
Hrvatska je po završenoj akciji predala srpskoj strani 52 tela, pripadnici Unprofora su, nakon što su u direktnoj borbi ušli u ovo područje, izvukli još 18 tela.
“Veritas” navodi da su dva tela izvukli pripadnici Srpske Vojske Krajine, a jedno telo pronađeno je u aprilu 1994. godine. U maju 2000. godine istražioci Haškog tribunala pronašli su još 11 leševa skrivenih u jednoj septičkoj jami u Gospiću.
Od ukupno 84 pronađena posmrtna ostatka, još je sedam ostalo neidentifikovano. Na listi nestalih vodi se još 11 lica, među njima sedam civila prosečne starosti 71 godinu, od kojih su četiri žene.
Komadant Unprofora general Žan Kot je 19. septembra 1993, posle kompletnog obilaska pomenutih sela, izjavio: “Nisam našao znakova života, ni ljudi, ni životinja, u nekoliko sela kroz koja smo danas prošli. Razaranje je potpuno, sistematsko i namerno”.
Za zločine počinjene u ovoj akciji Tužilaštvo Haškog tribunala optužilo je trojicu hrvatskih generala – Rahima Ademija, Janka Bobetka i Mirka Norca, dok je istraga protiv Petra Stipetića obustavljena pošto je, prema rečima glavnog tužioca, uspeo dokazati “paralelnu liniju komandovanja”.
Bobetku zbog bolesti optužnica nije ni uručena, a od izručenja Hagu spasila ga je smrt u aprilu 2003. godine.
Predmet Ademi/Norac Haški tribunal je, u septembru 2005, prebacio u nadležnost hrvatskog pravosuđa. Domaća optužnica ih je teretila za ubistvo 28 civila i pet vojnika, te za uništavanje 300 različitih objekata, kompletno ubijanje stoke i trovanje bunara.
Županijski sud u Zagrebu, u maju 2008, optuženog Ademija, vršioca dužnosti komadanta Zbornog područja Gospić, oslobađa svih optužbi, a optuženog Norca, komadanta operacije “Džep `93”, proglašava krivim za nesprečavanje, a time i za podržavanje i ohrabrivanje ubistava četiri civila i pljačkanje imovine, te ubijanje i mučenje po jednog ratnog zarobljenika, podseća “Veritas”.
Norac je osuđen na jedinstvenu kaznu zatvora od sedam godina, koju mu je Vrhovni sud smanjio na šest godina.
