commons.wikimedia
Kralj Aleksandar I Karađorđević

Srpska istorija beleži i više neuspelih atentata. Najčešće mete bili su kralj Aleksandar Prvi Karađorđević koji je usmrćen u četvrtom pokušaju i kralj Milan Obrenović, unuk Jevrema Obrenovića, rođenog brata kneza Miloša, koga su pokušali da ubiju, takođe, četiri puta.

Najpoznatiji je Ivanjdanjski atentat na kralja Milana, nedaleko od Kalemegdana u Beogradu, juna 1899. godine, kada je on već abdicirao u korist sina Aleksandra, ali je i dalje imao veliki uticaj. Milan je tada bio komandant Aktivne komande vojske, a atentat je pokušao bivši vatrogasac Đuro Knežević.

Ranije, u junu 1871. tada mladi Milan preživeo je napad kada je, dok je išao u Narodno pozorište, eksplodirala bomba koja je bila ukopana u kaldrmu pored Stare česme na Terazijama. Izvršioci nisu otkriveni, a kolale su priče da je organizator atentata Milivoje Petrović, jedan od namesnika koji je vodio državu do kraljevog punoletstva. Već 6. oktobra iste godine Milan se zamalo u Smederevu udavio u fekalijama, kada su u poljskom toaletu pukle daske od nužnika. Prema mišljenju Slobodana Jovanovića to je bila slučajnost, ali je Leontije Pavlović tvrdio da je reč o atentatu. U vladara je i 11. oktobra 1882. kod Saborne crkve pucala Jelena Ilka Marković, udovica bivšeg poslanika radikala Jevrema Markovića, rođenog brata Svetozara Markovića, koji je streljan zbog Topolske bune, bez dokaza, na lično insistiranje kralja. Promašila je, ali joj je suđeno za pokušaj atentata iz ličnih pobuda. Osuđena je na smrt, pa pomilovana i poslata u zatvor u Požarevcu, gde je ubrzo nađena zadavljena.

Četvrti atentat koban

Za razliku od kralja Milana pripadnik suparničke dinastije kralj Aleksandar Prvi Karađorđević, pre ubista u Marseju, na meti je bio bar tri puta. Najpre su, navodno, pokušali da ga likvidiraju pripadnici Crne ruke u Solunu 1916. dok je bio regent. Zbog toga je pukovnik Dragutin Dimitrijević Apis osuđen i pogubljen. Posle usvajanja Vidovdanskog ustava 1921. Aleksandra su u Beogradu pokušali da ubiju komunisti, a onda u Zagrebu i ustaški pokret koji je vodio Ante Pavelić. Ustaše su verovale da bi njegovo uklanjanje dovelo do nemira, raspada zajedničke države SHS i osnivanje NDH.

Drago kamenje na kuršumu

Ilka Marković promašila je kralja Milana, ali je to pištoljsko zrno (kuršum) sačuvano. Posle neuspelog atentata kralj je naredio da se ono optoči dragim kamenjem i koristio ga je kao iglu za kravatu. Taj artefakt se i danas nalazi u Muzeju grada Beograda.

Sutra – Stradanje naših vladara kroz vekove(4): Knez Mihailo trn u oku svima