Lepe vesti dolaze iz sidnejskog Benkstauna, tačnije iz grčkog privatnog pravoslavnog koledža “Svete Jefimije” (St Euphemia), gde je od ove godine srpski jezik uveden kao – deo redovne nastave.
Tim povodom “Vesti” su posetile ovu školu smeštenu u Zapadnom Sidneju da se iz prve ruke uverimo o čemu je reč.
Naši domaćini su bili direktor Hari Hirakis, protojerej Petar Mavromatis, upravnik Odeljenja za jezike Džordžina Papastamatis, predsednik Upravnog odbora škole Nikolaos Madouros sa još nekoliko članova odbora i naša nastavnica srpskog jezika Brana Stanisavljević kojoj, naravno, pripada najveća zasluga što je Odsek za strane jezike pri Ministarstvu prosvete Novog Južnog Velsa odobrio da srpski jezik postane redovan predmet u ovom renomiranom grčkom koledžu.
Smešten u Benkstaunu, sidnejskom predgrađu gde je većina stanovništva arapskog i azijskog porekla, Koledž Svete Jefimije predstavlja skriveni kulturni dragulj, ne samo u geografskom smislu. Nakon razgovora sa domaćinima i obilaska najsavremenije opremljenih učionica sa najmlađim učenicima ove pravoslavne škole, imali smo utisak kao da smo kod svoje kuće, u nekoj našoj školi.
Od 28 do 900 đaka
Direktor Hirakis ističe da su početkom devedesetih godina prošlog veka jedva okupili 28 učenika kako bi zadovoljili uslov Ministarstva prosvete za registraciju škole. Nekoliko godina kasnije škola je imala već oko 900 đaka. Poštujući zadate principe i programe školstva NSNj, Koledž Svete Jefimije pruža tradicionalniji pristup obrazovanju i to je glavna odlika škole, lako prepoznatljiva u grčkoj, ali i u srpskoj zajednici.
– Kroz pravoslavni program u osnovnoj i srednjoj školi, mi učimo naše đake pravoslavlju i tradicionalnim hrišćanskim vrednostima i moralu ali, naravno, učimo decu da postoje drugačija gledišta koja treba da se poštuju – naglasio je otac Petar Mavromatis.
Naime, dve najzastupljenije nacije u školi su Grci i Srbi, a otkako je od ove školske godine uveden srpski jezik i to sa 200 redovnih časova nastave godišnje, povećao se i broj naše dece koja pohađaju razrede osnovne i srednje škole. Koledž “Sveta Jefimija” smatra se jednom od najboljih škola u ovom delu Sidneja. Njeni učenici postižu zavidne rezultate na maturskom ispitu (HSC), po kojima su čak ispred nekih privatnih i selektivnih škola (selective schools).
Stipendije za Srbe
Od sagovornika saznajemo da srpski đaci tradicionalno pokazuju odlične akademske rezultate. Zajedništvo i saradnja kroz obrazovanje i pravoslavlje grčke i srpske dece na ovom benkstaunskom koledžu dragocen je primer očuvanja tradicionalnih vrednosti u 21. veku, kad smo okruženi mnogim iskušenjima i promenama. Koliko se vrednuju tradicionalne vrednosti kojima se rukovodi ovaj grčki koledž, najbolje pokazuje i činjenica da se u Melburnu u “St Johns College” – sestrinsku školu koledža “Sv. Jefimije”, upisalo čak 35 učenika koji nisu pravoslavnog porekla.
Zavidan akademski uspeh dosadašnjih učenika srpskog porekla i spona sa nastavnicom Branom Stanisavljević doveli su do uvođenja srpskog jezika kao redovnog predmeta ove godine.
Predsednik Saveta škole Nikolaus Madouris tokom ovog susreta je najavio da će Koledž “Svete Jefimije” odvojiti pet stipednija za nove učenike srpskog porekla koji se budu upisali u ovu školu u nastupajućem periodu. Uslov za dobijanje stipendije i besplatno školovanje na ovom izuzetnom pravoslavnom koledžu biće preporuke sveštenika iz parohija Mitropolije australijsko-novozelandske Srpske pravoslavne crkve i prosvetnih radnika, stručnjaka za srpski jezik.
Nastavnica sve stiže
Brana Stanisavljević bila je zadovoljna našom posetom i susretom sa upravom škole kome je prisustvovala i gospođa Mirjana Đukić, jedan od organizatora najuspešnijeg vida saradnje i promocije učenja srpskog jezika, zajedničke priredbe srpskih škola NSW – Vidovdanske akademije, na kojoj su ove godine nastupili i učenici Koledža “Svete Jefimije”.
U razgovoru je Brana Stanisavljević istakla da dobija pohvale i kao koordinator i nastavnik srpskog jezika u nedeljnoj školi srpskog jezika ‘Vuk Karadžić’ pri Crkveno-školskoj opštini “Sveti Đorđe” u Kabramati. Pored rada u ovoj školi, ona vodi nastavu srpskog i u lokalnoj, državnoj školi Bonnyrigg Heights Public, gde je srpski jezik redovan predmet i predaje srpski jezik u državnoj, Subotnjoj školi jezika etničkih zajednica u Liverpulu. Sve ovo joj omogućuje izuzetan uvid u obim, sadržaj i odlike nastave srpskog jezika, kao i u dostignuća i očekivanja učenika kojima predaje srpski jezik.
Gospođa Stanisavljević ističe da joj je ovo široko iskustvo i znanje omogućilo da doprinese i uspešnoj registraciji srpskog kao redovnog predmeta u koledžu “Svete Jefimije”, gde od ove godine učenici srpskog porekla imaju po tri časa srpskog jezika nedeljno.
– Cilj nam je da negujemo i širimo učenje srpskog jezika kroz upoznavanje sa srpskom književnošću, kulturom i istorijom. Kroz kvalitetnu i dobro osmišljenu nastavu, učenici stiču jezičke kompetencije za sve četiri jezičke veštine – govor, pisanje, čitanje i slušanje – kaže gospođa Stanisavljević, koja u svom profesionalnom obrazovanju pored srpskog ima i diplomu grčkog jezika.
– Deca koja trenutno pohađaju nastavu različitog su nivoa znanja, tako da se u svakoj grupi kroz diferenciran rad omogućava sticanje osnovnih i proširivanje postojećih znanja iz standardnog srpskog jezika – čitanje, pisanje, izgovor, konverzacija, prevođenje, gramatika, kao i književnosti, nacionalne istorije, srpske kulture i tradicije – objasnjava ona.
Zajednička proslava
Koledž “Svete Jefimije” kroz srpski jezik i srpske đake produžava i unapređuje saradnju dveju zajednica – srpske i grčke, koje kroz istoriju vezuju zajednička vera, savezništvo i tradicionalna bliskost. To su potvrdili i prisutni članovi Upravnog odbora, kao i direktor škole, gospodin Hirakis, izražavajući želju da se ove bratske zajednice još više zbliže u budućnosti. U sklopu te saradnje, 22. septembra, na proslavi Dana Svete Jefimije, koji je ujedno i Dan škole, učestvovaće srpski folklorni ansambl “Krug”, koji će na ovom sabranju predstaviti srpske tradicionalne folklorne igre.
Uobičajeni kriterijumi za određivanje i očuvanje nacionalnog identiteta kao što su jezik, vera, zemlja porekla, te običaji i tradicija, uveliko pokazuju da postojanje škole poput “Svete Jefimije” sa izbornim predmetima – grčkim i srpskim jezikom, ima nemerljivu vrednost.
Pored kvalitetne nastave koja vodi uspehu na maturskom i drugim ispitima tokom školovanja, odlične discipline i negovanja tradicionalnih drustvenih i kulturnih vrednosti, mogućnost pohađanja časova srpskog jezika tokom radne nedelje pogodna je za sve đake subotnjih skola i njihove roditelje jer se ovaj termin subotom oslobađa za druge aktivnosti.
U vreme kad se u srpskoj zajednici ulažu veliki napori da se završi gradnja prvog srpskog Koledža “Sveti Sava” u sidnejskom Varovilu, poseta grčkom koledžu i razgovor sa upravom škole pokazali su nam u kojoj meri je jedan takav koledž neophodan za srpsku zajednicu. Imajući u vidu postojeći obrazovni model i vrednosti koje manifestuje Koledž “Sv. Jefimije”, mogu se sagledati mogućnosti i prednosti uzajamne saradnje i međusobne podrške pravoslavnih škola ovakve vrste u očuvanju nacionalnog identiteta i tradicije Srba na Petom kontinentu.
Bogatstvo trpeze
Utemeljivač i inicijator uvođenja srpskog jezika u redovan program koledža Brana Stanisavljević nam je rekla da je u toku zanimljiv projekat gde učenici sedmog razreda obrađuju temu “Tradicionalna srpska kuhinja”, pa će tako učenici doneti srpsku hranu koju će podeliti sa drugarima iz grčkog odeljenja i na taj način istražiti sličnosti i razlike između srpske i grčke trpeze.
Organizovan prevoz
Iz daljeg razgovora smo saznali da većina učenika koji pohađaju ovu školu ne stanuju u Benkstaunu, već u ostalim delovima Zapadnog Sidneja, udaljenim i po nekoliko desetina kilometara. Međutim, đaci imaju organizovan prevoz autobusom od kućnog praga do škole. Ovakva organizacija i osećaj sigurnosti koje ova škola pruža je još jedan dodatan razlog, pored kvalitetnog obrazovanja, zašto škola privlači veliki broj učenika.
Susret sa tri brata
Na kraju naše posete jednom od razreda upoznali smo srpsku trojku – braću Aleksandra, Kristijana i Andreja Savića.
Simpatični mališani veselo su se predstavili i porazgovarali sa nama, kako na engleskom, tako i na srpskom jeziku. Savići svako jutro zaobiđu i prođu veliki broj škola, što državnih, što privatnih, da bi došli od sidnejskog predgrađa Kasule do Benkstauna, što najbolje potvrđuje kolika je roditeljska želja i motivacija da im se tri sina vaspitavaju u pravoslavnom duhu. Srpska trojka je simbolično zaokružila ovu našu posetu bratskom grčkom koledžu.
