Povodom obeležavanja 235 godina od rođenja Vuka Karadžića, reformatora srpskog jezika i pravopisa, u organizaciji ASKD “Vilhelmina Mina Karadžić” iz Beča, predavanje na temu “Kroz vekove germanskih kulturnih dijaloga sa delima Vuka i Mine Karadžić” održala je doc. dr Mina Đurić, profesor Filološkog fakulteta u Beogradu.
Predavanje je održano u biblioteci ASKD “Vilhelmina Mina Karadžić”, koja se nalazi u prostorijama Zajednice srpskih klubova u Beču, a otvorio ga je pozdravnim govorom Luka Marković, predsednik Zajednice.
O bogatoj biografiji i bibliografiji dr Mine Đurić govorila je prof. Svetlana Matić, ističući da je od 2018. godine docent za užu naučnu oblast srpska književnost, na Katedri za srpsku književnost sa jugoslovenskim književnostima, Filološkog fakulteta Univerziteta u Beogradu.
– U prvim decenijama 19. veka su o srpskim narodnim umotvorinama, o srpskoj epskoj i lirskoj narodnoj poeziji, raspravljali i pisali Nemci Johan Volfgang fon Gete i Braća Grim. Poljak Adam Mickjevič i Francuz Klod Forijel držali su serije predavanja o srpskoj narodnoj epici na Kolež de Fransu i na Sorboni. Duga i plodna tradicija prevođenja narodne književnosti sa ovog tla počinje “Žalosnom pjesancom plemenite Asan-aginice” u putopisu Alberta Fortisa – navela je Đurićeva.
Prema njenim rečima odjek pesme o plemenitoj Hasanaginici bio je dubok i dalekosežan.
– Prema Fortisovom italijanskom prevodu, prvi put je ovu baladu 1775. godine na nemački jezik preveo Fridrih August Klemens Vertes. Poznat je prevod balade o Hasanaginici koji je dao Gete, verovatno iste godine, služeći se Vertesovim predloškom, ali i uz uvid u original. U nemačkom kulturnom krugu, Vukov rad na sakupljanju i izdavanju narodnih pesama naišao je na izuzetno lep prijem. Već 1815. godine Jakob Grim je objavio prikaz Vukove “Male prostonarodne slavenoserbske pjesnarice” (1814), u kojoj je uporedio srpsku narodnu liriku sa “Pesmom nad pesmama”. Oko 500 prevodilaca doprinelo je da se srpska narodna poezija pojavi na pedesetak svetskih jezika – istakla je gošća iz Beograda.
Govoreći o značaju Mine Karadžić i njenog umetničkog i prevodilačkog rada, Đurićeva je podsetila na događaj kada su se prvi put sreli Vuk Karadžić i Jakob Grim u Kaselu 1823. godine.
Vuk je tada obećao da će se u većoj meri okrenuti sakupljanju narodnih pripovedaka, ali i da će posebnu pažnju obraćati na bajke. Sve su to, ukazala je, bili razlozi da Vuk u knjizi pripovedaka iz 1853. godine na posebnom listu štampa posvetu: “Slavnome Nijemcu Jakovu Grimu.” Jakob Grim je u predgovoru nemačkog izdanja Vukove zbirke narodnih pripovedaka, koje je na nemački jezik prevela Vukova ćerka Mina Karadžić 1854. godine, pohvalio Vukove radove i izrazio ubeđenje da će potomstvo biti zahvalno Vuku Karadžiću za ove pripovetke.
– Ističe Vukov odličan smisao za jezik koji mu je još neiskvaren, kao i prostotu i prirodnost srpskih pripovedaka. Osvrće se na sličnost izvesnih osnovnih motiva s nemačkim narodnim pripovetkama i druge paralele, da bi na kraju bez ograde pohvalio i same pripovetke i Minin prevod”, dodala je ona
Srpska kulturna baština bila je i danas je otvorena prema evropskim vrednostima, pa su snažne kulturne veze opstale, zahvaljujući značajnim ličnostima iz srpske književnosti – naglasila je Đurićeva.
Ona je pohvalila rad prof. Svetlane Matić i istakla da je zahvaljujući njoj, Mina Karadžić dobila spomen-ploču u Beču, što je jedan vid zadužbinarstva, na kome Matićeva već duži niz godina uspešno radi i sprovodi međunarodne projekte, koji grade mostove kulture između srpskog i austrijskog naroda.
Posle predavanja, razvila se interesantna diskusija, a prisutni su imali priliku da postavljaju pitanja. Pesnikinja Slavica Klajn je prisutnima pročitala svoje pesme posvećene Mini i Vuku Karadžiću.
Knjige na dar
Đurićeva je biblioteci ASKD poklonila “Spomenar” Mine Karadžić koji je izdala Vukova zadužbina u Beogradu i svoju knjigu o Vuku Karadžiću, prevedenu na nemački jezik. Matićeva je gošći uručila zahvalnicu za podršku radu ASKD i svoje autorske knjige o Mini Karadžić na nemačkom i Milici Stojadinović Srpkinji na srpskom jeziku.
“Vitez” za Helenu
Među publikom našla se, između ostalih, i petogodišnja Helena, sa svojom bakom Milom Gojak, kojoj je Svetlana Matić poklonila primerak časopisa za decu “Vitez”.
Izložba “Vuk i Nemci”
Prisutni su imali priliku da vide digitalnu izložbu “Vuk i Nemci”, koju je priredila Vukova zadužbina, uz pokroviteljstvo Ministarstva kulture i informisanja Srbije. Autori ove dvojezične izložbe su: pok. Miodrag Maticki, Boško Suvajdžić, Branko Zlatković i Mina Đurić.
