Već vekovima ova zvezda, koja se nalazi skoro tačno iznad Severnog pola, služi putnicima za orijentaciju bez kompasa.
Poslednja ispitivanja pokazuju da mnogo toga još ne znamo o ovoj zvezdi. Astrofizičari dobijaju nepodudarne podatke, uprkos su načini računanja precizni, dok Severnjača zaslepljuje i najnaprednije teleskope.
Postoji nekoliko načina kako izračunati masu, starost i udaljenost zvezde kao što je Severnjača. Jedna od njih je metoda zvana model zvezdane evolucije, kako objašnjava Hilding Nilson sa Univerziteta u Torontu za Live Science. Pomoću nje, naučnici proučavaju sjaj, boju i tempo kojim zvezda pulsira, a potom se ti podaci koriste kako bi se odredila veličina zvezde, intenzitet kojim sija i u kojoj je fazi života. Tako astrofizičari mogu vrlo lako matematičkim putem da utvrde njenu udaljenost od Zemlje, piše Live Science.
Modeli računanja koje astrofizičari primenjuju su izuzetno precizni. Ipak, kada se ovim putem dobijeni podaci uporede sa merenjima svemirskog teleskopa Habl i drugim proračunima, podaci se ne podudaraju. Oko zvezde Severnjače orbitira i zvezda Polaris B, njen saputnik slabijeg sjaja. Iako su zvezde u binarnom sastavu kao što je ovaj otprilike iste veličine, proračuni pokazuju da je Polaris B zapravo daleko stariji od Severnjače. Osim toga, model zvezdane evolucije izračunao je da je masa Severnjače sedam puta veća od našeg Sunca, dok merenja drugačijom metodom nalažu da je njena masa 3,75 puta veća, što je velika i zbunjujuća razlika.
Naučnici pretpostavljaju da je došlo do greške prilikom merenja. S obzirom na to da se Severnjača nalazi iznad Severnog pola Zemlje, izvan dometa je većini teleskopa, a za preciznije teleskopi Severnjača previše jarko sjaji, čak ih i zaslepljuje.
Postoji još jedna hipoteza koja nalaže da je Severnjača nastala sudarom dve zvezde pre nekoliko miliona godina. To ju je revitaliziralo, a to bi moglo da objasni i zašto nijedan model merenja nije primenjiv u ovom slučaju. Međutim, astrofizičari su saglasni da za ovu tvrdnju, iako nije nemoguća, nisu pronađeni temeljni dokazi, stoga zvezda Severnjača ostaje misterija za sada.
Something strange is going on with the North Star "Polaris is what we call an astrometric binary," Neilson said, "which means you can see its companion going around it, sort of like a circle being drawn around Polaris in about 26 years." Think about “26” https://t.co/Q8joCkBqhK
— Lowell Reiland (@LowellReiland) March 12, 2020
