Nizom manifestacija u više gradova u Srbiji, ovog vikenda počrlo je obeležavanje 23 godine od početka bitke za Košare – najveće pobede srpske vojske tokom agresije NATO na SR Jugoslaviju 1999. godine.
Akcija kodnog naziva “Strela” bila je prvi pokušaj kopnene invazije u Srbiju iz Albanije. Počela je 9. aprila, a trajala je sve do 14. juna 1999. godine kada se srpska vojska povukla sa granice na osnovu Rezulucije 1244 i Vojno-tehničkog sporazuma iz Kumanova.
U Laćarku blizu Sremske Mitrovice juče je, u prisustvu velikog broja bivših saboraca, ali i predstavnika države, svečano otkrivena bista jednom od junaka bitke za Košara, Milenku Božiću. On je imao samo 20 godina, a poginuo je u jednom od najtežih dana, na samom početku ofanzive na Košare.
– Tog trećeg dana napada, 11. aprila, poginulo je ukupno osam boraca. I oni, ali i svih 108 ukupno ubijenih, upisani su zlatnim slovima u srpsku istoriju i njihova žrtva će ostati večno sećanje na to kako se sloboda brani čašću i životom prkoseći patriotizmom i srpskim inatom višestruko jačem neprijatelju – priča za “Vesti” svedok tih događaja, potpukovnik Dragutin Dimčevski, zamenik komandanta 53. graničnog bataljona – jedinice koja je podnela najveći udar prve kopnene invazije na Srbiju.
Dimčevski je, zbog ranjavanja tadašnjeg komandanta ovog bataljona, pukovnika Duška Šljivančanina već posle nekoliko dana preuzeo odbranu ovog dela granice sa Albanijom.
– Tog 11. aprila sa Milenkom su poginuli vodnik Ivan Vasojević, Darko Bjelobrk, Predrag Bogosavljević i pas – major Lester. Teroristi su im prišli obučeni u uniforme Vojske Jugoslavije, a oni su pomislili da se vraća odred vojne policije koji je nekoliko sati ranije krenuo na vatreni položaj. U toj neravnopravnoj borbi i Milenko i ostali borci su pokazali neizmerno junaštvo zbog čega su svi odlikovani Ordenom za zasluge u oblasti odbrane i bezbednosti prvog stepena. Nažalost, Milenkov otac nije uspeo da preboli gubitak sina i ubrzo je preminuo. Ipak, njegovi saborci, njegova jedinica ga nikada nije zaboravila – priča u jednom dahu potpukovnik Dimčevski.
Kaže da je tog 11. aprila poginulo ukupno osmoro pripadnika graničnog bataljona, a da su sećanja na te događaje i dalje previše bolna.
– Ono što sve nas, nekadašnje borce hrabri jeste što se više ne ćuti o tome šta se događalo i na Košarama i u mnogim drugim mestima gde se naša vojska hrabro suprostavljala višestruko moćnijem neprijatelju – ističe Dimčevski.
Centralna manifestacija obeležavanja početka bitke na Košarama održana je u subotu, 9. aprila u Kruševcu, u kasarni “Car Lazar” gde su nekadašnji akteri ove bitke, ali i čelnici grada i regiona položili vence i upalili sveće na Spomenik braniocima otadžbine 1998-1999. i u čast 108 poginulih pripadnika Vojske Jugoslavije koji su stradali braneći granicu upravo u reonu Košara.
U čast junaka sa Košara, u ovoj kasarni u kojoj je za duže 108 poginulih vojnika posađeno isto toliko stabala, ove godine je postavljen tenk koji je imao presudnu ulogu u sprečavanju terorističkih jedinica koje su tokom 1999. godine pokušale da prodru ka selu Junik i Metohiji.
Istog dana, na Filozofskom fakultetu u Nišu, legendarni komandant Prištinskog korpusa, general Vladimir Lazareviću i ratni komandant 53. graničnog bataljona, pukovnik u penziji Duško Šljivančanin održali su tribinu na kojoj se govorilo o herojskoj odbrani i na Košarama, ali i tokom svih 78 dana NATO agresije na SR Jugoslaviju.
Prvi pokušaj kopnene invazije
U operaciji “Strela” koja je otpočela u tri časa ujutro iz pravca Tropoje (Albanija), započet je masivni artiljerijski napad po reonu Košare Morina da bi glavnina snaga agresora bila usmerena na pomoljnom pravcu Tropoja – selo Geraj – Košare. Cilj agresora bio je da se probije odbrana oko Dečana, Đakovice i na severnim padinama planine Paštrik do Vrbnice.
Tokom odbrane Košara poginulo je 108 pripadnika Vojske Jugoslavije: 21 starešina (šest oficira, 15 podoficira) i 87 vojnika (24 dobrovoljca), a ranjen je 331 pripadnik VJ. Najteže gubitke, Vojska je doživela 11. maja tokom dejstva NATO avijacije kada je poginulo 17, a ranjeno 74 pripadnika VJ.
Junaci primer generacijama
Direktor Kancelarije za Kosovo i Metohiju Petar Petković, povodom godišnjice početka bitke na Košarama, poručio je da µe “herojstvo junaka sa Košara odjekivati u večnosti”.
“Naši junaci sa Košara ušli su u istoriju svojom hrabrošću i žrtvom. Njihovo će herojstvo odjekivati u večnosti i biće lekcija za buduće generacije kako se voli otadžbina. Borili su se i ginuli braneći Srbiju od agresije i sanjajući mir. Čuvaćemo mir i njima u slavu”, naveo je Petković.
