Planina Kopaonik, odavno proglašena “rajem za skijaše”, trenutno je u žiži javnosti zbog nedavno dobijene nagrade Turistički cvet za najbolji hotel, koja je pripala kopaoničkim “Kraljevim Čardacima”.
Zahvaljujući razvijenom turističkom centru sa savremenim hotelima, uređenim skijaškim terenima i nizu pratećih sadržaja za aktivan i pasivan odmor, najveći planinski masiv u Srbiji, kojem iz milošte tepaju Kop, idealna je destinacija za zimski odmor u krugu porodice ili prijatelja. Mesto gde zima zaista postaje pravi užitak, pa zato ne čudi što je hladnim mesecima ova planina jedna od najpopularnijih i najposećenijih destinacija.
Gondola kao atrakcija
Ipak, kao najveći ski-centar u Srbiji sa više od 60 kilometara uređenih staza predstavlja idealno mesto za iskusne skijaše i rekreativce. Ono što je posebno bitno skijašima jeste da su sve staze veoma dobro povezane sistemom žičara i ski-liftova. Ovaj skijaški centar, inače, poseduje i uređen snow park u kojem se organizuju takmičenja domaćeg i međunarodnog karaktera. Na zasneženim, dobro pripremljenim stazama, svakodnevno se susreću skijaši, snouborderi i ostali avanturisti željni izazova. Posebno, nezaboravno iskustvo i adrenalinski izazov posetioci će doživeti tokom vožnje motornim sankama i upoznavanja lepota nacionalnog parka Kopaonik pokrivenog snegom. A sistemom za veštačko osnežavanje je pokriveno čak 97 odsto skijališta. Na Kopu postoji i mnogima zanimljiva opcija – noćno skijanje.
Da se razumemo, ova planinska gromada je odlično mesto i za početnike. Uz pomoć instruktora skijanja, u najlepšem sećanju će im ostati neka kopaonička padina na kojoj su naučili kako da savladaju prvu krivinu.
Idealnu priliku da Kop vidite i doživite na potpuno drugačiji način, pritom uživajući u pogledu sa dva kilometra (tačnije 2.017 metara nadmorske visine), pružiće panoramska vožnja žičarom “Pančićev vrh”. Još posebniji doživljaj je prizor koji se ugleda kada se žičarom popnete na vrh. Čitav Kopaonik bude kao na dlanu!
Inače, prošle sezone je otvorena gondola Brzeće – Mali Karaman, o kojoj su mediji danima pisali, a turisti nagrnuli na ovu planinsku lepoticu. Tako da, eto još jednog vida zabave za posetioce.
– Gondola Brzeće-Mali Karaman je ukupne horizontalne dužine 3.741 metar i prati trasu duž postojećih linija nekadašnjih žičara Bela reka 1 i Bela reka 2, s produženjem do platoa Mali Karaman. Tip žičare je isklopiva kabinska žičara, sa kabinama za 10 putnika, a vreme putovanja gondolom je 12 minuta pri maksimalnoj brzini – ponosno ističu u TO Raška.
Pored šetnje planinskim stazama i spomenute panoramske vožnje do najvišeg vrha, turisti mogu da probaju bob na šinama, zip lajn, tjubing, karting, ali i dožive čari paraglajdinga, off road vožnje terenskim vozilima i alpinizma. Posle skijanja, šetnji i drugih aktivnosti na snegu, gosti mogu da se opuste i odmore u sadržajima brojnih savremeno opremljenih hotela.
Magični zalasci
Otvoreni i zatvoreni bazeni s relaks zonom, slano-ledene pećine, saune, tepidarijumi, đakuzi kade, parna kupatila i razne vrste masaža samo su deo njihovih ponuda, koje garantuju kvalitetno provedeno slobodno vreme.
Na Kopu je zagarantovan i dobar provod u mnoštvu kafića kao i uživanje u specijalitetima kopaoničkog kraja u restoranima. Ipak, nezaboravnu uspomenu svim gostima ostavljaju lepote kopaoničkih pejzaža, ponajviše veličanstveni izlasci i zalasci sunca na ovoj planini. Inače, Kopaonik ima više od 200 sunčanih dana godišnje tako da ga zovu i “planina sunca”.
Kada se “umorite” od svih aktivnosti, sigurno će vam biti zanimljivo da nađete neke od brojnih lokaliteta, ponosa raškog kraja.
– Treba videti jezero s plutajućim ostrvima i obavezno posetiti Nebeske stolice, koje se nalaze na 1.800 metara, u blizini Pančićevog vrha. Tu su ostaci crkve Svetog Prokopija za koju se vezuje zanimljiva legenda. Preporučujemo obilazak i vrednih kulturno-istorijskih spomenika poput manastira Gradac, Končula, Stare i Nove Pavlice, a koji se nalaze blizu Turističkog centra Kopaonik – nabrajaju u TO Raška.
Iz iste organizacioje podsećaju da se u podnožju Kopa nalazi se Jošanička Banja, koja spada u lečilišta s najtoplijom vodom u Evropi (temperature čak 77°C). U banjskom kompleksu nalazi se kupatilo sa manjim bazenom, đakuzi kadom i osam manjih kada, blatno i staro kupatilo (hamam), sauna i manji otvoreni bazen.
Kako stići
Koordinate: 43°16’09” SGŠ; 20°49’21” IGD
Kopaonik – Aerodrom “Nikola Tesla” (Beograd) 294 km, Aerodrom “Konstantin Veliki” (Niš) 118 km, Aerodrom “Morava” (Kraljevo)105 km
Horgoš – Beograd (202 km) – Kopaonik (još 258 – 300 km u zavisnosti od izabrane trase): 1) Beograd – Preljina (autoput Miloš Veliki) – Kraljevo – Jošanička Banja – Kopaonik (258 km); 2) Beograd – Batočina – Kragujevac – Kraljevo – Jošanička Banja – Kopaonik (290 km); 3) Beograd – Pojate – Kruševac – Brus – Kopaonik (300 km)
Centar Kopaonika – Jošanička banja 24 km, Semetiško jezero 14 km.
Čime se Kop hvali
– 31 otvorena staza
– 16 otvorenih žičara
– 90 cm visokog snega
– 40 cm utabanog snega
Napomena: podaci preuzeti sa sajta skijalistasrbije.rs u trenutku pisanja teksta.
Nebeske stolice
Nebeske stolice, u narodu poznate i kao Crkvine, prirodni su i društveni fenomen s kojeg se pruža fantastičan pogled do Rtnja, Stare planine, pa sve do Crne Gore i BiH. Lokalitet je nazvan po poetičnom toponimu Nebeske stolice, koji označava brdo u čijem se podnožju nalazi, a zapravo po stenju koje dominira okolinom. Prizor je takav da je 1895. inspirisao vojvodu Živojina Mišića da mu nadene današnji naziv. Tamo, na visini od 1.793 metara nalaze se ostaci Crkve Svrtog Prokopija, posvećene zaštitniku rudara, jer je ova planina u antičkim i srednjovekovnim izvorima nazvana Srebrna zbog rudnog potencijala. Po predanjima, crkva je u toku jedne noći nestala, kao da je odletela, a na njenom mestu ostali su samo temelji. Talpe od zidova leteće crkve padale su po celoj Toplici i na tim mestima gde su talpe pale nastajale su nove crkve. Na Nebeskim stolicama je nađena i ranohrišćanska bazilika iz 1. veka, građena od lomljenog i pritesanog kamena s mozaičnim podom, kao i rimska građevina u kojoj je nađen novac iz vremena Dioklecijana i Konstantina.
U Milunkinu čast
Spomenik u prirodnoj veličini najodlikovanijoj ženi u istoriji ratovanja, Milunki Savić, otkriven je 1995. u Jošaničkoj banji. Sedam kilometara od banje, u selu Koprivnica, nalazi se rodna kuća srpske Jovanke Orleanke, heroine Balkanskih ratova. Podsetimo, Milunka je stupila u vojsku 1912. kao Milun Savić da bi zaštitila brata od mobilizacije. Nakon što je ranjena (prvi od devet puta) u Bregalničkoj bici 1913. otkriveno je da je Milunka žena. Međutim, nije izbačena iz službe, već se tokom Prvog svetskog rata borila pod svojim pravim imenom.
Pita uz ploveća ostrva
Semeteško jezero je jedno od najvećih atrakcija na Kopu. Ima oblik izduženog kruga, prečnika 50 i dubine sedam metara. Ono zbog čega je zanimljivo je nekoliko plovećih ostrva, tačnije busena koji plutaju po površini. U restoranu pored jezera, u divnom, mirnom okruženju možete probati specijalitete domaće kuhinje. Iz TO Raška preporučuju pitu sa kopaoničkim borovnicama.
Manastiri Gradac i Končul
Kad ste već u ovom kraju, valjalo bi posetiti manastire Gradac i Končul koji predstavljaju nepokretno kulturno dobro kao spomenici kulture od izuzetnog značaja. Manastir Gradac je ktitorska zadužbina kraljice Jelene građene od 1277. do 1282, godine za vreme vladavine njenog sina, kralja Dragutina. Smešten je na uzdignutoj zaravni iznad Gradačke reke. Manastir Končul, posvećen Svetom Nikoli, u narodu je poznat kao Nikoljača, ali i kao Kazinovići. Nalazi se u selu Gnjilica, a prvi put se spominje u Studeničkom tipiku s početka 13. veka. Obnovio ga je Stefan Nemanja tako da verovatno potiče iz prednemanjićkog doba, kao i obližnja Stara Pavlica.
Kaskadni vodopad
Jelovarnik sa visinom od 71 metar drugi je po visini vodopad u Srbiji, a čine ga tri kaskade. Nalazi se u okviru Nacionalnog parka na 1.500 metara nadmorske visine, dva i po kilometra istočno od Pančićevog vrha u oblasti Jelovarnik, po kojoj je i dobio ime.
Uspeo u inat svima
Za Kozje stene, oštrog grebena na Jadovniku, vezuje se ime Dragoljuba Mijatovića koji je uspeo da sa vrha Kopaonika sprovede vodu kroz ogromne stene, preko provalija i strmih litica sistemom kanala i sprava za navodnjavanje. Sa radom je počeo 1927, a pravac i nagib je trasirao pomoću improvizovane naprave. Uprkos neverici meštana i tadašnjih stručnjaka, 1928. godine u Žutice, na njegovo imanje, stigla je voda. Kanal dug 18 kilometara korišćen je sve do 1949. godine.