U roku od samo nekoliko meseci u Severnoj Makedoniji osvanula su dva kulturna centra – oba posvećena ličnostima koje su na direktan način bile povezane sa nacizmom, ali i masovnim ubistvima civila, uključujući i stradanje i proterivanje sveštenstva i monaštva Srpske pravoslavne crkve u ovom delu Balkana tokom Drugog svetskog rata.
U Ohridu je pre nekoliko dana otvoren Kulturni centar “Car Boris Treći”, po jednom od najbližih saradnika Adolfa Hitlera, a u julu u Bitolju i prvi bugarski klub u Severnoj Makedoniji – “Vančo Mihailov”, po jednom od organizatora atentata na Aleksandra Karađorđevića u Marselju 1934. godine i osnivačem Nezavisne države Makedonije pod okriljem nacističke Nemačke.
U Srpsko-kulturno informativnom centru Spona ironično poručuju da je u Severnoj Makedoniji sve postalo moguće pa i da “Hitler pobedi u ratu koji je izgubio”.
– Nažalost, postali smo svedoci narastajućeg nacizma i fašizma koji se u Severnoj Makedoniji vraća na velika vrata. Činjenica da se u ovako kratkom roku otvaraju “kulturni centri” sa izrazito političkim, revizionističkim i provokativnim imenima istorijskih ličnosti, sledbenika ekstremnih ideologija nacizma i fašizma i otvorenih saveznika Hitlera i Musolinija jeste nešto što samo predstavlja vrhunac cinizma koji se tihim, ali ustaljenim hodom odvija već godinama unazad – ističe Milutin Stančić, jedan od osnivača ove srpske organizacije, a sad urednik biltena i portala Spone.
Stančić podseća da je bugarski car Boris Treći potpisnik zloglasnog antisemitskog Zakona o zaštiti nacije, koji je donet januara 1940. po ugledu na nacističke “Nirnberške zakone”.
– Ti zakoni su bili na snazi sve do kraja bugarsko-nemačkog savezništva, novembra 1944. godine. Na osnovu ovog zakona u toku rata, a posebno tokom 1943, sa okupiranih teritorija Kraljevine Jugoslavije i Grčke 11.343 Jevreja je oterano u koncentracione logore, gde su i ubijeni. Osim toga, car Boris i njegova vlast još 1941. godine proterali su između 50.000 i 70.000 Srba u oblasti pod kontrolom nemačkog Vermahta – ističe Stančić.
Početkom jula, u Bitolju je nedugo po otvaranju zapaljen kulturni centar posvećen drugom fašisti iz Drugog svetskog rata – Ivanu Mihailovu Vanči.
– Mihailov je bio jedan od vođa VMRO koji je učestvovao u organizaciji atentata na kralja Aleksandra Karađorđevića u Marselju 1934. godine, a zatim je predvodio Nezavisnu državu Makedoniju, za čije formiranje je odobrenje 1. septembra 1944. godine potpisao lično Adolf Hitler. Posebno zabrinjava najava otvaranja sličnih neofašističkih centara širom Severne Makedonije.
– Plaši i pasivnost državnih organa da se to spreči, već naprotiv očigledno je aminovanje i zaštita takvog ponašanja. Zlu treba stati na put dok ne preovlada, jer nakon toga samo žrtve mogu biti veće. Ne zaboravimo da smo slobodu skupo platili svojom krvlju. Ćutanje je poslednje što nam treba u toj neprestanoj borbi – naglašava Stančić i na kraju podseća da je revizionizam u Severnoj Makedoniji samo nastavak trenda u zemljama nekadašnje SFRJ.
Pobijeno 24.000 ljudi
Ukupno je u Vardarskoj Makedoniji od 1941. do novembra 1944. godine poginulo oko 24.000 ljudi, pri čemu: 7.000 Jevreja, 6.000 Srba, 6.000 Makedonaca, 4.000 Albanaca i 1.000 Bugara. Ovde su uključeni oko 3.000 “kolaboracionista”, “kontrarevolucionara” i civilnih žrtava. Jevreji su uglavnom stradali u koncentracionim kampovima, a oko 14.000 ljudi je stradalo u borbama, od čega 5.000 Makedonaca.
