Spomen-ploča posvećena velikom srpskom lekaru i piscu, Lazi Lazareviću otkrivena je u centralnoj opštini Mite u Berlinu. Ploča je postavljena na inicijativu Ambasade Republike Srbije, na zidu kuće u kojoj je čuveni srpski pisac i stanovao između 1872. i 1879. godine, kada je doktorirao studije medicine na Univerzitetu “Fridrih Vilhelm”, današnjem Humbolt univerzitetu.
Za useljeničku naciju, koja je četvrta po brojnosti u Berlinu, posle Turaka, Rusa i Poljaka, kakva je srpska nacija, nesrazmerno je malo pokazatelja o njenom brojnom prisustvu. Ambasador Republike Srbije, dr Snežana Janković istrajna je u tome da se ta greška ispravi. Ona je u prisustvu srpskih i nemačkih poštovalaca dela, pisca i lekara Laze Lazarevića otkrila spomen-ploču i obratila se prisutnima.
– Ovo je veliki dan za sve Srbe u Berlinu, za Ambasadu Republike Srbije u Nemačkoj i za srpsko-nemačke odnose i saradnju u oblasti kulture. Zahvaljujemo Humbolt univerzitetu na pomoći oko pronalaženja adrese na kojoj je tadašnji student Laza Lazarević stanovao, kao i gospodinu Vulfu fon Moltkeu, današnjem vlasniku te zgrade, na razumevanju važnosti jedne ovako istaknute ličnosti za srpsku kulturu i medicinu. I danas slavimo ovog velikog pisca, lekara i humanistu, koji je tokom svog suviše kratkog života ostavio neizbrisiv trag u srpskoj književnosti i medicini – rekla je Jankovićeva.
Skupu se obratio i sam Vulf fon Moltke, istakavši da je sa zadovoljstvom prihvatio inicijativu Ambasade Republike Srbije za postavljanje spomen-ploče na zgradi koja se nalazi pod zaštitom države i u kojoj je, pored našeg čuvenog pisca, živelo i više poznatih nemačkih književnika, među kojima je i Erih Kestner.
Kuća Vulfa fon Moltkea, na kojoj sada stoji ova tabla, nalazi se u neposrednoj blizini bolničkog kompleksa Šarite, koji spada u najveće univerzitetske klinike u Evropi, sa tradicijom dužom od tri veka, na kojoj se i Laza Lazarević usavršavao. Počeci ove ustanove sežu u 1710. godinu, kada je pruski kralj Fridrih I inicirao izgradnju lečilišta za obolele od kuge, na tadašnjem ulazu u grad.
Uzor generacijama
Lazini studentski dani u Berlinu, trajali su od 1872. do 1879. godine. Kako je navela dr Snežana Janković, Laza Lazarević bio je izuzetno plemenita ličnost, i kao takav, izvor inspiracije za mnoge generacije Srba. Srpski pisci, naročito oni koji su živeli i stvarali u glavnom gradu Nemačke, veoma su cenjeni među berlinskim slavistima. Posle obeležja posvećenih Ivi Andrić i Lazi Lazareviću, značaj prisustva Srba u ovom gradu, uveličalo bi i neko obeležje Milošu Crnjanskom, koji je svoja najveća književna dela posvetio upravo srpskim migracijama.
Začetnik srpskog realizma
Slavista i profesor u penziji na Humbolt univerzitetu, dr Vesna Cidilko, prisutnima je takođe približila, kakvo mesto Laza Lazarević, kao začetnik srpskog realizma, zauzima u našoj književnosti, o njegovim književnim delima. Govorila je i o njegovom naučnom doprinosu u psihijatriji i drugim medicinskim oblastima.
