Prema pisanju nove studije čiji su rezultati objavljeni u stručnom magazinu “Cancer, Epidemiology, Biomarkers & Prevention”, navodi se kako se dijagnoza uznapredovale faze raka creva sve češće javlja kod mladih ljudi u Americi, a lekari nisu potpuno sigurni zašto ta bolest danas utiče na mlade osobe stare oko 20 ili 30 godina.
Naučnici su proučavali rezultate oko 16 sprovedenih studija nad oko 100.000 pacijenata kod kojih se razvio podtip raka creva koji je ekstremno agresivan, a poznat pod nazivom adenokarcinom. Naučnici su proučavali trendove bazirane na stadijumu karcinoma, godinama i vrsti raka, kao i rase pacijenta. Podaci su podeljeni na periode od 2000. do 2002. godine, kao i na 2014. i 2016. godinu.
Studija je otkrila kako se kod osoba koje imaju 20 godina sve češće otkriva rak creva u zadnjim fazama kada je bolest puno teže lečiti. Ističu kako je kod njih primećen porast od 133 odsto kada je u pitanju dijagnoza raka rektuma, dok je kod ispitanika koji imaju 30 godina primećen porast od 97 odsto, a kod osoba starih 40 godina čak 48 odsto.
Čini se da nisu samo godine faktor jer su primetili i razlike kod rasa gde će Afroamerikanci i Hispanoamerikanci u svojim 20-im godinama imati najvišu stopu otkrivanja raka u kasnoj fazi, za razliku od ostalih grupa.
Zašto se sve češće rak creva otkriva kod mladih ljudi?
Nažalost, nema konačnog odgovora, ali novije studije smatraju da način ishrane može povećati rizik za razvoj ovog raka. Dr Niket Sonpal, profesor medicine, smatra da je to moguće jer danas se ishrana bazira na viši unos masti i mesa, umesto voća i povrća.
Dr Endru Vorenberg, hirurg, dodaje kako sigurno postoji nešto od spoljnih faktora što utiče na organizam i uzrokuje nastanak mutacija, a to se podudara sa sve češćim dijagnozama kod mladih ljudi. Veruje i da nauka još nije potpuno utvrdila o kojim se faktorima radi, ali svakako je u pitanju neobična pojava koja je alarmantna.
Dr Harvi Kaufman smatra da bi sve moglo biti povezano i sa sve većom pojavom gojaznosti kod dece, iako je potrebno još istraživanja.
Kako ga prevenirati?
Postoje smernice koje nude načine prevencije, a one se odnose na uključenje u program ranog otkrivanja polipa i karcinoma, što je možda i najvažniji korak. Takvi testovi će otkriti i najmanje polipe, a oni se tada vrlo lako mogu ukloniti.
– Želim da istaknem upravo te preglede s kojima treba krenuti na vreme, pa čak i kad su u pitanju mlađi ljudi, a posebno oni kojima se ovaj rak javio već u porodici – ističe Kaufman.
Simptomi i znaci karcinoma debelog creva
Karcinomi debelog creva rastu polako i nakon dužeg vremena, kada su dovoljno veliki, izazivaju simptome. Simptomi karcinoma debelog creva zavise od mesta nastanka karcinoma i njegove veličine. Kako je desni, početni deo debelog creva širi, a sadržaj u crevu vodenast, simptomi bolesti nastaju kasnije. Karcinom može krvariti, a krvarenje je obično polagano.
Jedini znak bolesti može biti anemija zbog gubitka gvožđa krvarenjem i opšta slabost. Levi deo debelog creva je uži, sadržaj u crevu je gušći, a karcinom je obično cirkularan. To je razlog začepa stolice zbog otežanog prolaza kroz suženi deo creva. Međutim, može se pojaviti i učestalo pražnjenje creva sve do proliva.
Zbog suženja creva na mestu nastanka karcinoma i otežanog prolaza stolice, mogu se pojaviti bolni grčevi, kolike, a stolica može biti pomešana s krvlju. Ako je karcinom smešten na izlaznom delu debelog creva, krvarenje iz debelog creva, koje se pojavljuje zajedno sa stolicom, najčešći je znak bolesti. Pojavljuju se i lažni porivi za pražnjenjem ili osećaj da se crevo nije sasvim ispraznilo.
Ako su prisutni hemoroidi s krvarenjem, uvek treba pregledati i završni deo debelog creva kako bismo bili sigurni da se ne radi i o karcinomu, pogotovo kod starijih ljudi. Karcinom se može proširiti u okolne organe ili putem krvi na udaljena mesta. Tako širenje prema bešici može izazvati upalu, a može se proširiti i prema želucu ako je smešten u poprečnom delu debelog creva ili prema tankom crevu.
