Nedavno je u ambasadi Republike Srbije, ambasador dr Milan St. Protić, povodom stogodišnjice Velikog rata, održao zanimljivo predavanje o Srbiji i Prvom svetskom ratu predstavnicima diplomatskog kora u Bernu, švajcarskim zvaničnicima i našim uglednim građanima.
Ambasador Protić, koji se zbog isteka mandata vraća u Beograd, u predavanju se koncentrisao na međunarodne prilike u Evropi, naročito na razvoj nacionalnih pokreta tokom 19. veka u Evropi, niz drugih političkih ubistava na kontinentu, koji nisu doveli do izbijanja globalnog ratnog sukoba, i na stanje u samoj Austrougarskoj monarhiji, sa osvrtom na položaj različitih nacija u toj multietničkoj državi.
U kontekstu pomoći napaćenoj Srbiji, jedan deo predavanja dotakao se i značaja uloge Arčibalda Rajsa, švajcarskog forenzičara nemačkog porekla, koji je prvi u istoriji započeo istraživanje ratnih zločina počinjenih od strane austrougarske vojske u Srbiji.
Predavanju je prisustvovao, i pored činjenice da je u zvaničnoj poseti Bernu, hrvatski predsednik Ivo Josipović, ambasadori Francuske, Slovačke, Grčke, BiH, Slovenije, Finske, Vatikana, kao i švajcarski građani i ugledni predstavnici naše dijaspore.
U nezvaničnom delu nakon predavanja, gosti su izrazili zadovoljstvo predavnjem i načinom na koji su faktografija i istorijski kontekst obuhvaćen, naročito činjenicu o rastu nacional(ističkih) pokreta širom imperije koji su jasno ukazivali na početak kraja uzdrmane monarhije.