U Memorijalnom centru u Osnabriku dva dana su trajale svetkovine kojima su parohijani zajedno sa svojim mitropolitom Grigorijem i brojnim gostima i visokim zvaničnicima obeležavali dva velika jubileja, 80 godina od stravičnog savezničkog bombardovanja oficirskog logora u kome su bili zatočeni naši oficiri tokom Drugog svetskog rata i 65 godina od registracije Crkvene opštine Osnabrik kod nemačkih vlasti. U petak 6. decembra, tačno na dan bombardovanja, osnabrički paroh, protojerej-stavrofor Marinko Rajak je služio večernje u hramu Svetog Georgija. Večernjoj službi su pored parohijana prisustvovali i zvaničnici iz grada Osnabrika među kojima i bivši gradonačelnik i počasni građanin grada Osnabrika Hans Jurgen Fip, predstavnici katoličke crkve Domkapitular Molitor i nadzornik Joaćim Jeska, zatim bivša gradonačelnica i istoričarka Karin Jabs Kisler, novinari NOZ (Neue Osnabrücker Zeitung) i mnogi drugi među kojima i gospođa Simon čiji je otac bio zatočenik oficirskog logora.
Istorijski podaci
Iz Norveške je došao istoričar Branko Dimović-Dimeski koji radi na jednom dokumentarnom filmu o osnabričkom logoru, a iz Podgorice je stigao specijalni gost, vojvoda Mileta Pavićević zvani Čiča koji je u Osnabriku bio pre 55 godina na privremenom radu. Tada je upoznao mnoge zemljake koji su preživeli logorske dane, a sada je došao da se pokloni njihovim senima.
Obojica su učestvovali u svim dvodnevnim svetkovinama. Nakon večernje molitve prisutnima se na nemačkom obratila Biljana Dabić, veroučiteljica i koreograf crkvenog folklora „Božur“, koja je u kratkom referatu podsetila na istorijske podatke vezano za oficirski logor i bombardovanje koje je razaralo kako oficirski logor, tako i grad Osnabrik. Gosti su zatim mogli da posete kriptu koja se nalazi ispod hrama, a u crkvenom domu “Sveti knez Lazar” je priređena izložba dokumenata i pisama iz ratnih dana u učionici u kojoj se održava nastava veronauke i srpskog jezika. Posetioci su veoma zainteresovano razgledali izložbu i postavljali mnoga pitanja.
Uvaženi gosti
Za goste je u crkvenom domu upriličena i posna zakuska. Domaćinima je bilo žao što iz tehničkih razloga nisu mogli da odvedu svoje goste do logorske, spomen barake nazvane Baraka 35, koja se nalazi nedaleko od hrama, a koja je nemi svedok događaja iz Drugog svetskog rata.
Drugi dan je protekao svečano i molitveno takođe uz uvažene goste. Posle Svete arhijerske liturgije koju je služio mitropolit nemački Grigorije zajedno sa brojnim sveštenstvom, uz prisustvo njegove ekselencije biskupa osnabričkog Dominikus Majera, krenula je ispred hrama litija ka obližnjem vojničkom groblju. Ispred centralnog spomenika je održan parastos stradalnicima. Na centralni spomenik je položen venac u ime Crkvene opštine Osnabrik.
Zajednički ručak upriličen je u crkvenom domu. Danas u Osnabriku postoji Memorijalni kompleks nastao sukcesivnom izgradnjom u spomen nevinim žrtvama koje su stradale u toku silovitog savezničkog bombardovanja 6. decembra 1944. kada je bombardovan oficirski logor.
Datum registracije
Posle pozdravnih reči domaćina, prote Marinka, o istorijatu osnabričke parohije je govorio predsednik Crkvene opštine Novica Andrejić. On je podsetio da je ovo najstarija srpska crkvena opština u Nemačkoj koja je zvanično registrovana kod nemačkih vlasti 14.12.1959. godine, čak i pre osnivanja Zapadnoevropske eparhije, a osnovana je mnogo ranije, još 1945. godine. Za datum osnivanja crkvene opštine mogao bi da se uzme 6. maj 1941. kada je u oficirskom logoru nazvanom OFLAG VIC u kojem se nalazilo 6.000 zarobljenih srpskih oficira, sveštenik Milan Jovanović, i sam zarobljenik, kasnije dugogodišnji sveštenik parohije u Osnabriku, služio prvu molitvu. Nakon oslobađanja logora mnogi naši sunarodnici su napustili Osnabrik, ali bilo je i onih koji su tu ostali. Zahvaljujući njihovom trudu i uz pomoć pridošlih pravoslavaca koji su napustili Jugoslaviju bežeći od komunizma, sagrađen je hram koji je posvećen Svetom Georgiju.
Svečani ton
Predsednik Andrejić je svoje izlaganje završio dirljivom porukom: “Braćo i sestre, čuvajte i pazite ovo sveto mesto, jer ako ono nestane, nestaćemo i mi, a sa nama nestaće i naše ime.“ Svečanom tonu proslave su svoj doprinos dali i učenici nastave veronauke i srpskog jezika koju organizuju Biljana Dabić i profesorka Marija Mrdović. Svi đaci su bili u narodnim nošnjama, jer su članovi i folklorne sekcije koju vodi Biljana Dabić i koja je osmislila đački program. Ana Garović je govorila stihove “Krvave bajke”, Teodora Dabić odlomak iz “Knjige o Milutinu”, Nina Borisavljević pesmu “Ozadžbina”, a Đorđe Roksić pesmu “Boj na Moravi”. Starije devojke su otpevale pesmu “Sedam sati udara”, a svi zajedno su pevali “Ovo je Srbija” i “Oj Kosovo, Kosovo”. Program je vodila profesorka Marija Mrdović. Bivši Osnabrički paroh, a sada prota u Hamburgu, protojerej Siniša Vujasinović je takođe učestovovao u programu sa svojim horom.
Spomenik arhitekture
Memorijalni kompleks sačinjavaju crkva Svetog Georgija, jedan od najlepših spomenika naše arhitekture na tlu Nemačke, i koja je izgrađena u starom vizantijskom stilu, kao kopija crkve manastira Kalenić. Radovi na izgradnji hrama su počeli 1964, a već 1966. je stavljen pod krov. Ispod njega je spomen-kosturnica sa 1.020 ćelija izgrađena 1977. godine, zatim crkveni dom “Sveti knez Lazar kosovski” iz 2003. godine u porti hrama i Vojničko spomen-groblje. Na tom groblju su sahranjeni logoraši, žrtve Drugog svetskog rata, među kojima i 116 oficira. U blizini je i Srpsko civilno groblje. Ove godine je ovom kompleksu dodat još jedan objekat, a to je palionica sveća koja ima oblik male kapele. Po svom stilu ona sa hramom čini jednu harmoničnu celinu. Osvećena je za Vidovdan i u funkciji je, ali nije još u potpunosti završena, jer nedostaju sredstva. Dobrotvori bi mogli svojim donacijama da potpomognu završetak ove svetinje.
