Episkop šabački Lavrentije (Trifunović), najstariji arhijerej Srpske pravoslavne crkve i vladika koji je osnovao više eparhija u dijaspori, uključujući i australijsku, preminuo je u nedelju u 88. godini. U Šapcu, mestu gde je vladika Lavrentije stolovao od 1989, proglašena je trodnevna žalost.
Protođakon dr Ljubomir Ranković, urednik portala “Svečovek” i autor monografije povodom 50 godina episkopske službe vladike Lavrentija, kaže da je reč o “najvećoj harizmi Srpske pravoslavne crkve naše epohe”.
– On je bio redak Božji čovek, kako ga je opisao patrijarh Irinej, ali i vladika s najdužim arhijerejskim stažom u istoriji SPC. Vladika Lavrentije bio je prvi episkop naše crkve za Evropu i Australiju. Ali, pored misionarskog, vladika Lavrentije je i na zadužbinarskom polju rada bez premca i takmaca u našoj crkvi. Pored velikih poduhvata u Evropi u izgradnji eparhijskih centara i organizovanja crkvenog života, veliki uspeh je ostvario i kao episkop šabačko-valjevski. Podigao je i osveštio blizu dve stotine crkava i velelepnih crkvenih domova – ističe Ranković.
Naš sagovornik pominje one najvažnije: manastir Soko i Bogoštica, crkva Hristovog Vaskrsenja u Valjevu, izgradnja episkopskog konaka u Novom Valjevu i crkve Svetog Georgija, zadužbinara i ktitora braće Vujić; izgradnja crkve na Ubu, podizanje monumentalnog hrama u Loznici na Lagatoru, na imanju Vuka Karadžića; izgradnja hrama na Letnjikovcu u Šapcu, spomen-crkve na Ravnoj gori i 15 kilometara asfaltnog puta kroz suvoborska bespuća.
Dr Ranković ukazuje da je među epohalnim poduhvatima bio štampanje i izdavanje sabranih dela Svetog vladike Nikolaja u 15 tomova:
– Po svojoj popularnosti nadmašuje sve što je do sada štampano i izdavano u istoriji Srpske crkve. Izuzimajući, naravno, Sveto pismo.
Vladika Lavrentije (Trifunović) rođen je na Svetog Savu 1935. u Bogoštici kod Krupnja. U rodnom mestu završava osmoletku, gimnaziju u Loznici, a nakon Bogoslovije “Svetog Save” u Beogradu završava i Pravoslavni bogoslovski fakultet.
Zamonašio se 12. avgusta 1958. u manastiru Krušedolu, a na Saboru SPC 1967. je izabran za episkopa moravičkiog, vikara patrijarha srpskog.
Na vanrednom zasedanju Arhijerejskog sabora 30. marta 1969. izabran je za episkopa zapadnoevropskog i australijsko-novozelandskog.
“Pun ideala, vere i rodoljublja, krajnje odan Gospodu i svom narodu, odlazi na ogromnu novoosnovanu eparhiju, koju tek treba da organizuje bez sredstava i crkvenih objekata, a vernike – emigraciju podeljenu na četnike, ljotićevce i nedićevce s jedne strane i gastarbajtere iz komunističke Jugoslavije sa druge strane – trebalo je okupiti pod jedan krov. Neumoran, pun optimizma i ljubavi prema svakom Božjem stvoru, putuje uzduž i popreko, pešice, vozom, brodom, kolima od Glazgova do Trsta i od Stokholma do Madrida i sve do daleke Australije i Novog Zelanda”, stoji u saopštenju Eparhije šabačke, uz podsećanje da je vladika Lavrentije bio prvi srpski arhijerej čija je noga kročila na tlo najudaljenijeg kontinenta – Australije.
Patrijarh Porfirije: Ljubav i mudrost
Patrijarh srpski Porfirije je istakao da su se u ličnost vladike Lavrentija “sabrale najlepše osobine koje su krasile onu plejadu srpskih arhijereja koji su u doba blaženog spomena patrijarha srpskog Germana punog teških iskušenja, čuvali i očuvali Vinograd Gospodnji zasađen u srpskom narodu”:
“Uz poštovanje svake ličnosti, nežnu ljubav prema svom narodu i spremnost na pomoć svakome u nevolji, samopregor, zdravo rodoljublje, mudro izbegavanje nepotrebnih sukoba i spremnost na kompromis na dobro Crkve i naroda, ljubav prema bogosluženju, ali i prema književnosti i negovanje narodne kulture, ovo pokolenje arhijereja, a posebno vladiku Lavrentija, krasila je potpuna i bezuslovna odanost Crkvi, njenom ustrojstvu, poretku i njenom jedinstvu. Eto, to nam Bog i poručuje danas kada je posle 64 godine monaške i 55 godina arhijerejske službe, u svoje Carstvo pozvao episkopa šabačkog Lavrentija. Večan ti pomen dostoblažene i prisnopamjatne oče i brate Lavrentije”, naveo je patrijarh Porfirije.
Moba okuplja srpsku decu
Od 1989. do 2012. podignute su u Eparhiji šabačkoj nove i obnovljene stare bogomolje i parohijski domovi, a zaživelo je trinaest novih manastira – tri u današnjoj Eparhiji valjevskoj. U Sokolu kod Ljubovije 13. oktobra 1990. kupio je 19 hektara zemlje i u godinama koje će uslediti podigao manastir posvećen Svetom vladici Nikolaju poznat kao manastir Soko. Na ovom mestu već dve decenije živi specifična manifestacija Moba koja okuplja decu iz dijaspore, regiona i matice.
Vučić: Približio SPC mladima
U saučešću Svetom arhijerejskom Sinodu SPC, predsednik Srbije Aleksandar Vučić je poručio da je s tugom primio vest o smrti episkopa šabačkog Lavrentija:
“Episkop Lavrentije je uložio ogroman trud u obnavljanje starih i izgradnju novih crkava, dok je istovremeno uvek imao na umu da potrebama vernika treba pristupati i na savremen način, zbog čega je osnovao pravoslavni radio i TV stanicu i pojačao izdavačku delatnost, nastojeći da jakim nitima poveže veru, tradiciju i moderno doba i da još više približi našu svetu Crkvu mladim generacijama. Neka mu Gospod podari Carstvo nebesko…”