Memoari Pavla Jakšića

Pavle Jakšić (1913-2005), slavni partizanski komandat, heroj, general i jedan od najviših vojnih rukovodilaca posle rata, vojni teoretičar i pisac, doživeo je "sudbinu" karakterističnu za sve koji nisu ni hteli ni mogli da pristanu...

Opisujući svoja sećanja na Veliki rat iz ugla četvorogodišnjeg deteta, Pavle Jakšić podseća da se Petrova gora, za vreme vekovnih hrišćansko-islamskih verskih ratova, nalazila u težištu trougla gradova-tvrđava: Bihaća, Siska i Karlovca, gornjokarlovačke "soldačke...

Pavle Jakšić u memoarima "Nad uspomenama", opisujući svoje prve godine školovanja, verno slika i prilike dvadesetih godina dvadesetog veka. Moju detinju dušu u najranijem detinjstvu mnogo je trovao strah od škole. Često sam slušao od...

Posle položenog maturskog ispita (1933) nastupila je velika neizvesnost oko mog daljeg školovanja. Industrijalac i senator Petar Teslić davao je stipendije samo srednjoškolcima, a u nepoznat svet velikih gradova nije se moglo "grlom u...

General Pavle Jakšić, opisujući studije optike u Parizu, gde se obreo nakon što je diplomirao fiziku i matematiku na Univerzitetu u Beogradu, verno dočarava slike početka Drugog svetskog rata u francuskoj prestonici.  Dok su Nemci...

Opisujući poslednje dane u Parizu gde je doživeo pad Francuske u nemačke ruke, Jakšić se osvrće na tadašnji stav nemačkih intelektualaca za koje smatra da su svojim neangažovanjem umnogome doprineli pobedi Hitlerove nacističke partije.  Pred...

U memoarima "Nad uspomenama", general Pavle Jakšić ocenjuje da se Komunistička partija Jugoslavije, čije je Titovo rukovodstvo bilo lojalno Kominterni i posle Sovjetsko-nemačkog pakta, u ideološko-političkoj atmosferi saradnje SSSR i fašističke Nemačke - nije...

Opisujući sutuaciju u Srbiji 1941. godine, general Pavle Jakšić u memoarima "Nad uspomenama", navodi da su partijsko-političke snage Srbije, među njima i političko i vojno rukovodstvo Kraljevačkog okruga, sprovodile opšte direktive KPJ za organizovanje...

Neuspela odbrana Užica dokaz je da vrhovni komandant nije shvatao mehanizam partizanskog rata. Partizansko-četnički oružani obračuni od 1. do 19. novembra 1941. i masovni masakri izvršeni nad narodom u Kraljevu, Mačvi i Kragujevcu, a na...

Razmimoilaženja oko vojno-političkih pitanja pretvorila su se posle rata u različita viđenja sudbine ustanka u zapadnoj Srbiji.  U uslovima prve okupatorske ofanzivne najezde (pad Užičke republike), pojavila su se među nama, tu prikupljenim vojnim i...

Partizansku ustaničku Srbiju razdirale su krajem 1941. godine iste one dileme koje su se pojavile u Karađorđevoj ustaničkoj Srbiji 1812. godine u očekivanju najezde Turaka posle Bukureštanskog rusko-turskog mira, u ustaničkoj Crnopotočkoj (Tiškovac) bosansko-krajiškoj...

Sećajući se prve žestoke borbe Proleterske brigade gde je učestvovao kao komandant Kraljevačkog bataljona, Pavle Jakšić u memoarima "Nad uspomenama" piše:  U popodnevnim časovima, 21. decembra 1941, posle svečanosti u Rudom, kurir mi je doneo...

U Vrhovnom štabu bilo je odlučeno da krajiške, bosanske, banijske, kordunaške i ličke brigade razore sistem ustaško-kvislinške vlasti na prostoru Bihaćke, Cazinske i Slunjske krajine i tako otvore ona istorijska vrata kroz koja je...

U memoarima "Nad uspomenama" general Pavle Jakšić pažnju je usmerio na isticanje manje poznatih odabranih događaja i detalja.  Četrnaestog juna 1942, sutradan po pogibiji u selu Rataj, komandanta Sedme banijske brigade Nine Marakovića, našli smo...

General Pavle Jakšić, komandant Sedme banijske divizije u vreme bitaka na Sutjesci i Neretvi, u memoarima "Nad uspomenama" zapisao je da je vrhovni komandant Josip Broz za vreme bitke na Sutjesci bio "pećinski" neodlučan...

Bogdan Oreščanin, posle odlaska Velimira Terzića, obavljao je dužnost načelnika Glavnog štaba Hrvatske. Njegovo postavljenje na tu dužnost smatrano je u Hrvatskoj za svršenu stvar. Jednoga dana iznenada je naišao u moj štab Jedanaestog korpusa...

Tršćanska operacija predstavlja, po mišljenju generala Pavla Jakšića, krunu razvitka burnog, kompleksnog, nacionalnooslobodilačkog i partizanskoG frontalnog rata - od početka od 1941. - sa "četiri puške protiv četiri države" do operacije izvedene (1945) po...

Akademik Vladimir Dedijer je u predgovoru Jakšićevim memoarima "Nad uspomenama" zapisao da se Jakšić i u ratu i na brojnim funkcijama posle rata pridržavao prvobitne partizanske etike da otvoreno govori i iznosi svoja mišljenja...