Neki veruju da je reč o otisku bogova, dok drugi ove tragove u Namibiji povezuju s vanzemaljskim životom. Iako ih lokalno stanovništvo u Namibiji naziva još i krugovima smrti i ne smeju da im se približe, ovaj afrički fenomen koji decenijama zbunjuje naučnike u svetu, poznatiji je pod nazivom “vilinski krugovi“.
“Vilinskim krugovima” se naime nazivaju pravilne, okrugle, gole površine tla okružene ravnicama pokrivenim travnatim rastinjem. Prečnik im se uglavnom kreće od dva do 15 metara. Čudnovati beživotni krugovi nestaju nakon nekoliko decenija. Manji krugovi traju u proseku 24 godine, dok veći mogu da opstanu čak i do 75 godina.
Njihovo postojanje u Namibiji naučnicima je poznato još od 1970. godine, kada ih je većina teoretičara zavere povezala s NLO, ali naučnici su predstavili nekoliko ozbiljnih hipoteza o njihovim mogućim uzrocima. Iako su viđeni i u Australiji, oni u Namibiji su daleko najveći, okruženi visokom travom i rašireni u jednakim razmacima.
Najpoznatija legenda domorodačkih plemena Afrike kaže kako te krugove pravi zmaj koji je nastanjen ispod Zemljine kore. Njegov vatreni dah stvara mehuriće i spaljuje svu vegetaciju na površini. Zbog ovog praznovernog objašnjenja lokalno stanovništvo ne želi ni da priđe “vilinskim krugovima” – jer veruju kako bi mogli trenutno da izgore pri njihovom nastanku.
Oni s optimističnijim verovanjima tvrde kako su to otisci bogova koji ih čuvaju.
Naučnici i laici su spekulisali da su to ostaci udara meteora, odnosno mesta gde se zebre bacaju po zemlji, toksini iz biljke euforbija, gljivice ili bakterije, magnetizam ili druga energetska polja ili čak lokalizovana radioaktivna mesta.
Rezultat termita?
Donedavno se smatralo da je misterija rešena kad je nemački biolog Norbert Jirgens sa Univerziteta u Hamburgu objavio istraživanja u kojima navodi da je ova neobična pojava rezultat “ekoinženjeringa”, odnosno termita psammotermes allocerus. Tokom studije, on je pronašao ovu vrstu termita u više od 80 odsto krugova, kao i u svim krugovima nastalim u novije vreme.
Pretpostavio je da nastaju kada se termiti hrane travom s površine i da kako zajednica u ovom izolovanom ekosistemu raste, tako se i broj krugova povećava.
Iako teza deluje racionalno, njegov rad su osporili mnogi naučnici koji se takođe bave fenomenom “vilinskih krugova”.
Prema njima, Jirgens je pomešao uzrok i posledicu, da su termiti naselili krugove kasnije, videvši ih kao pogodno okruženje za život svojih zajednica.
– Pojava takvih uzoraka u prirodi je veoma neobična. Ovde su na snazi jake sile – ističe Stefan Gecin iz Istraživačkog centra za životnu sredinu iz Lajpciga, prenosi Sputnik.
Nema dokaza
Gecin i njegove kolege poručuju da su termiti inače raspoređeni u nepravilnim rojevima u divljini i da nikako ne bi bili u stanju da formiraju ovako pravilne oblike, dodajući kako dosad nije pronađen nijedan dokaz da su termiti krivci za krugove.
Za njega je logično objašnjenje da trava raste u samoregulišućim uzorcima zbog ograničenih zaliha vode. Uporedili su situaciju s rastom biljaka u šumama, na primer, u mladoj šumi biljke rastu relativno blizu jedna drugoj, ali tokom godina se vegetacija proredi kako bi staro drveće imalo dovoljno prostora i izvora hrane. Upravo bi takvo “takmičenje za resurse” moglo biti uzrok formiranja krugova.
I pored svih pokušaja i različitih teorija, do danas niko ne može sa sigurnošću da objasni milione ovih misterioznih krugova koji se pojavljuju u najstarijoj pustinji sveta.
