Pobede srpskog oružja, kojima su vladari Uroš, Milutin, Stefan Dečanski i Dušan širili granice srednjovekovne Srbije, zaustavljene su 1389. na Kosovu polju. Bila je to bitka bez presedana, jer su u njoj poginuli vrhovni komandanti sa obe strane.
U Srbiji je Kosovski boj ušao u legendu zahvaljujući najvećem od svih srpskih vitezova, Milošu Obiliću, čiji je podvig, ubistvo turskog sultana Murata u sopstvenom čadoru, postao nacionalni ideal. Ali, ta odsudna bitka nije samo nagovestila kraja jedne države i državotvorne filozofije, nego i početak kraja viteških vremena.
Srpska vojska, sastavljena prema načelu viteškog vođstva, sa više zapovednika borbenih jedinica, bila je, kako se ispostavilo, slabije vođena od turske, kojom se komandovalo iz jedne glave. Prvi put u istoriji, teški oklopnici su izgubili bitku, i to od janičara, turske pešadije, običnih “prašinara”. Moćni mač za dve ruke nije se odupro turskoj “sablji dimiskiji”.
Silovit prodor oklopnika Vuka Brankovića, nepravedno u narodu proglašenog za izdajnika, porazio je krilo turskih konjanika pod komandom Muratovog sina Jakuba, ali se zapetljao u turskoj zamci, koja je lukavo postavljena na njihovom putu. Pala je i glava vrhovnog komandanta srpske vojske, kneza Lazara Hrebeljanovića, u odmazdu za Muratovu.
Srpski oklopnici su krenuli u istoriju ratovanja, ali, kako svedoči Efrosin beg, do kraja kao vitezovi. Ovaj turski strateg je znao da ima posla sa silom kojoj se ništa ne može suprotstaviti u čeonom sudaru. Zato je savetovao da se u borbu sa srpskim “gvozdenim zidom” ide manevrisanjem i izbegavanjem, kako bi im turska pešadija i laka konjica prišla s boka ili s leđa. Znalo se da ratovanje “s leđa” nije bio borbeni stil vitezova.
Mudra diplomatija
Vreme koje je došlo posle boja na Kosovu ispunile su borbe da se politički očuva srpska država. Lazarov sin, u narodu poznat kao despot Stefan Visoki, formalno je morao da prizna vrhovnu vlast Osmanlijskog carstva, ali je mudrom diplomatijom nastavio da samostalno razvija zemlju. Neprestano održavajući ravnotežu između političkog Istoka i Zapada, Stefan Lazarević je uspeo da se na jugu zemlje što manje oseća prisustvo sultana Mehmeda Prvog, dok je srdačne veze održavao sa Ugarskom, koja je u to vreme bila jedini pouzdani hrišćanski saveznik u otporu Turcima.
