Kosovo i Metohija su naš duhovni Jerusalim i to je najvažnije od svega, poručio je poglavar Srpske pravoslavne crkve patrijarh Porfirije u intervjuu za časopis Ruskog ministarstva spoljnih poslova “Međunarodni život”.
– Jevreji su tokom milenijumskih egzodusa u dijaspori govorili: “Dogodine u Jerusalimu”. Srpska omladina se pozdravlja sa “dogodine u Prizrenu”, manifestujući da čuva svest da je Prizren carski, prestoni, Dušanov grad, da zna da se, na primer, vrednost hrama posvećenog Bogorodici Ljeviškoj ne može izmeriti nikakvim zemaljskim blagom. Pritom, oni ne pozivaju na sukob ili na bilo kakvu agresiju – izjavio je patrijarh srpski tokom razgovora, objavljenog na internet stranici interaffers.ru.
Marama preko očiju
On je istakao i da je put naše države, naroda i Crkve – put dijaloga, miroljubive koegzistencije, uvažavanja svakog ljudskog bića, svih pozitivnih ljudskih uverenja.
– Ali to ne znači nikakav relativizam od strane Crkve po ovom pitanju. Crkva, ali i patrijarh lično, nastoji da neposredno i sistematski, na različite načine po pitanju Kosova i Metohije kao zavetne srpske zemlje, utiče na duh vremena, na biće naroda, na ukupne društvene, političke i kulturne prilike u državi, kako bi način razmišljanja mladih naraštaja izražen u maksimi “dogodine u Prizrenu” bio trajna paradigma – poručio je on.
Govoreći o napadima i pljačkama pravoslavnih hramova u južnoj srpskoj pokrajini patrijarh je ocenio da su oni rezultat mnogih faktora među kojima je i inostrani koji, kako je rekao, moguće je ne podstiče i ne inspiriše napade, ali od jula 1999, kad zatreba, veže sebi maramu preko očiju.
Uništene svetinje
Patrijarh je napravio i paralelu između duhovnog života na Kosovu i Metohiji i u Evropi.
– U južnoj srpskoj pokrajini veliki je broj ruiniranih, devastiranih, obesvećenih, porušenih, stoga i praznih hramova u kojima je vekovima služena liturgija. U Evropi je, takođe, veliki broj praznih hramova, s tom razlikom što nisu porušeni, niti obesvećeni od onih koji Hrista i crkvu ne žele. Hramovi u kojima je vekovima služena liturgija pretvoreni su u restorane, tržne centre, različite turističke atrakcije, diskoteke i slična mesta masovne zabave. Moguće je da otuda i potiče neosetljivost prema uništavanju crkava u ovom delu Evrope i stradanju hrišćana – poručio je Porfirije.
On je naveo i da je manastir Mušutište iz 14. veka, gde ga je 1985. rukopoložio vladika Pavle, potonji patrijarh srpski, porušen do temelja 1999, kao i parohijska crkva u selu, iz istog perioda, dok su sve srpske kuće u tom selu spalili.
– Proterani Srbi iz Mušutišta, svake godine na Pedesetnicu, jer je hram bio posvećen Svetoj Trojici, dolaze, ako ih ne spreče, na ruševine manastira, gde se služi sveta liturgija… I to je slika duhovnog života na KiM – rekao je on.
Kad je reč o stanju u Crnoj Gori istakao je da je SPC spremna da sa tamošnjim vlastima razmotri sve opcije teksta Temeljnog ugovora, one koje su do sada bile u opticaju, ali je i dodao da Crkva i njeni pravni stručnjaci smatraju i da ima mesta za poboljšanje tog dokumenta.
– Ako bude svrsishodno, možemo krenuti i od belog papira. Sve na dobro naroda – naveo je patrijarh.
Liturgija u Jasenovcu
Porfirije je naglasio i da će 80 godina od početka genocida nad srpskim narodom u NDH, SPC ove godine obeležiti liturgijom u Jasenovcu.
– Liturgiju ćemo, ako bog da, tim povodom služiti u Jasenovcu, koji je najveće stratište, ali i na drugim mestima. I sveta liturgija koju ćemo saborno služiti tokom redovnog prolećnog zasedanja Svetog arhijerejskog sabora biće u znaku mučeništva svih stradalih u tom verovatno najsurovijem i najsvirepijem, a u isto vreme planskom i sistematskom zatiranju jednog etnosa u savremenoj istoriji.
Nikad jači odnosi sa Rusijom
Patrijarh Porfirije je izjavio i da su vekovni odnosi SPC i Rusije osnažili u poslednje dve i po decenije i da su postali čvršći nego ikad pre. Tome su, ocenio je, doprinele i ličnosti koje kao ambasadori predstavljaju Rusku Federaciju u Srbiji, kao što su Bocan-Harčenko, preminuli Vitalij Čurkin i šef ruske diplomatije Sergej Lavrov.
– Mada različiti po temperamentu, spoljašnjim osobinama, oni su ljudskim kvalitetima, po prijateljstvu, štaviše bratstvu koje prepoznaju ne samo političari, nego rekao bih svaki čovek u Srbiji, postali i ostali simboli saradnje između dva naroda – kaže patrijarh srpski.
