Kasnije se otkrilo da to izazivaju progestini (sintetička verzija progesterona koja se koristi u oralnom uzimanju kontracepcije) u interakciji sa androgenim receptorima.
Androgeni, kao što je testosteron, su steroidni hormoni koji su odgovorni za muške karakteristike. Neki progestini pak, imaju u sebi visok nivo androgena i tako se povećavaju šanse za neželjene efekte koje smo pomenuli. Međutim, pilule su vremenom usavršavane pa danas postoje pilule sa anti-androgenim svojstvima.
Tokom godina sprovođene su studije koje su do detalja proučavale kako pilule generalno utiču na organizam, ali najviše su bazirane na metabolizmu i emocionalnom stanju.
Tokom nekoliko studija koje su se ticale kognitivnih zadataka došlo se do zaključka da kontraceptivne pilule utiču na memoriju, odnosno, da povećavaju verbalnu i memoriju prepoznavanja.
Mogućnost da pilule utiču na strukturu mozga su dugo vremena izbegavane kao moguća činjenica, uprkos tome što steroidi (od kojih su mnogi progestini) indukuju promene na mozgu.
Pre nekoliko godina, istraživanje je imalo za cilj da reši ovaj jaz u znanju i otkriveno je da oni koji koriste oralnu kontracepciju imaju veću količinu sive materije (moždanog tkiva koji se sastoji od tela nervnih ćelija) u određenim oblastima mozga. Međutim, nije bilo moguće da se razjasni androgena aktivnost (androgeniciti) progestina ili kontrola razlike u godinama.
Naučnici sa Univeriteta u Salzburgu su započeli istraživanje sa 60 žena, od kojih 20 ima prirodan ciklus (ne uzimaju oralnu kontracepciju), 18 žena koje uzimaju kontraceptivne pilule koje sadrže androgeni progestin i 22 žene koje su konzumirale pilule sa anti-androgenim progestinom.
Kao što je opisano u knjizi "Istraživanje mozga" nakon kontrolisanja starosti, putem magnetne rezonance otkriveno je da žene koje su koristile anti-androgene progestine imaju značajno veće količine sive materije u nekoliko regiona mozga u odnosu na žene koje su imale prirodan ciklus. Ove moždane oblasti uključuju hipokampus, koji je uključen u učenje i pamćenje, kao i fusiform face area (FFA), koja je specijalizovana za prepoznavanje lica.
Takođe, otkrili su da je volumen povećan sa trajanjem upotrebe, odnosno, žene koje su duže uzimale pilule imale su veću masu sive materije u ovim oblastima. Sa druge strane, žene koje su uzimale pilule sa androgenim progestinom imale su manje sivih materija u određenim regionima mozga u odnosu na žene koje su nisu uzimale oralnu kontracepciju.
Sledeći test se odnosio na prepoznavanje. Ženama je kao zadatak predstavljeno 30 lica, 15 žena, 15 muškaraca na samo tri sekunde i traženo je od njih da ih zapamte.
Zatim im je ponuđeno 60 fotografija, od kojih su 30 fotografija one koje su već videle i 30 koje nisu. Ispostavilo se da su žene koje su uzimale anti-androgene progestin pilule bolje zapamtile i prepoznale lica, nego ispitanici u druge dve grupe, upravo zbog većih sivih materija u zoni mozga koja služi za prepoznavanje.
Ova studija sugeriše da androgeni i anti-androgeni progestini vrše različite efekte na strukturu mozga. Međutim, ova studija je ograničena malom veličinom uzorka i činjenicom da nije moguće utvrditi koje jedinjene u kombinovanom oralnom kontraceptivnom sredstvu izaziva ove efekte.
