Naš narod, ma gde bio, trudi se i nastoji svim silama da očuva svoje korene, da budućim naraštajima prenese i ostavi u amanet kulturu i tradiciju. Takvi čuvari za primer su i naši ljudi u Istri, gde već 16 godina vredno rade na tom polju – seju da bi mlada pokolenja imala šta da žanju. Svakog septembra organizuje se trodnevna manifestacija Dani srpske kulture u Istri, koja za cilj ima očuvanje kulture i tradicije, uz pesmu, kolo i druženje u Umagu, Fažani i Puli.
Dragan Živanović, predsednik Samostalne demokratske srpske stranke istarske županije, kaže da su ponosni na 16 godina tradicije.
– Da nije bilo korone, koja je prekinula taj kontinuitet, bilo bi 18 godina i mi bismo slavili “punoletstvo” naše manifestacije. Organizator je Zajednica Srba Istarske županije. Gradovi domaćini su ove godine bili Umag i Fažana, dok je u Puli bila samo liturgija u Crkvi Svetog Nikolaja. Do sada je uvek bilo u Puli i u Umagu. Dugogodišnji organizator iz Pule preminuo je prošle godine i organizaciju je preuzeo Rajko Mrkojević iz Fažane, pa se ove godine prvi put održalo u Fažani, a u Umagu je organizator Cvetko Jovanović. Svake godine imamo goste iz Srbije, to je tradicija da jedno kulturno-umetničko društvo iz Srbije učestvuje u programu, a ove godine su nam bili gosti iz Užica, KUD Era. U Umagu, na Trgu slobode, odvijao se kulturno-umetnički program, a kasnije na večeri je bilo više od 100 zvanica, dok je u Fažani bilo čak više od 200. Bila je i izložba starih zanata sa Uneskove liste nematerijalnog kulturnog nasleđa – lončarija, grnčarija i korparstvo – navodi Živanović.
Na poziv organizatora odazvale su se i Srpkinje koje žive u Trstu, gradu u Italiji koji je udaljen četrdesetak kilometara od Umaga. Gošće Dana srpske kulture u Istri bile su Lidija Radovanović, predsednica Saveza Srba u Italiji, Jasmina Stojković, nastavnica Srpske dopunske škole u Italiji, Jelena Mojović Mališić, dugogodišnja aktivna članica etno-pevačke grupe Udruženja Pontes-Mostovi iz Trsta, i Dragana Pisarević Ladišić i Ljiljana Milenković, koje godinama žive u Trstu i aktivan su deo pastve srpske Crkve Svetog Spiridona, kao i srpskih i grčkih udruženja.
Jelena Mojović Mališić i njena ćerka Sofija (7) su u Umagu uživale u maestralnom nastupu ansambla Era iz Užica i nadahnutim koreografijama u kojima su dominirale prelepe narodne nošnje i sva raskoš srpske kulture i narodnih običaja.
– Želim da istaknem ogroman značaj ovakvih manifestacija na očuvanju i predstavljanju kulturnog bogatstva, tradicije i običaja srpskog naroda i da čestitam organizatorima, srpskim udruženjima iz Istre, jer svi znamo koliko je sigurno potrebno više organizacionog i emotivnog napora Srbima u Hrvatskoj nego nama u Italiji – izjavila je za “Vesti” Jelena Mojović Mališić.
Posle prelepog koncerta na glavnom trgu u Umagu, gosti su prisustvovali večeri u obližnjem restoranu gde su se orile srpske pesme i igralo kolo sve do ponoći.
Upoznali se na Saboru
Gošće iz Trsta su prisustvovale ovoj manifestaciji na poziv predstavnika srpskih udruženja iz Pule koje su Lidija Radovanović i nastavnica Stojković upoznale na Saboru srpske dijaspore Jedinstvo i snaga – Srbija, koji je održan u Beogradu 31. avgusta i 1. septembra.
Zvanice
Među zvanicama su bili Nenad Maričić, konzul Srbije u Rijeci, članovi i predsednici svih srpskih organizacija iz Istre, zatim predstavnici SDSS, predstavnici opština Fažana i Umag, pravoslavni paroh iz Peroja i katolički sveštenik iz Fažane.
Dešavanja cele godine
– Možemo da se pohvalimo dešavanjima tokom cele godine. Vidovdan smo recimo proslavili u Poreču, tada su nam gosti bili iz Kopra, jedno kulturno društvo. Imamo izložbe i prezentacije knjiga u Puli, svakog meseca u Srpskom kulturnom centru. Ponavljam, ne stajemo, cele godine imamo kulturna dešavanja – ističe Dragan Živanović.
