Naučnici sa Univerziteta Stenford razvili su nov metod za merenje starosti očnih ćelija bez potrebe uzimanje uzorka tkiva. Ova inovacija nudi potencijal za visoko personalizovane i precizne tretmane očnih bolesti.
Koristeći sistem veštačke inteligencije na osnovu podataka o očnim tečnostima 46 zdravih osoba, naučnici su identifikovali 26 specifičnih proteina u očnoj tečnosti koji zajedno koreliraju sa starenjem oka.
AI je pokazao zadivljujuću sposobnost predviđanja starosti očiju sa neverovatnom tačnošću, samo na osnovu tečnosti u oku. Istraživanje je objavljeno u časopisu “Cell”.
Oftalmolog Vinit Majan, koji je bio deo naučnog tima sa Univerziteta Stenford, istakao je važnost razumevanja molekula kao prvog koraka ka efikasnoj terapiji.
Šta su testovi pokazali?
Naučnici su nastavili da istražuju kako različite očne bolesti ubrzavaju ćelijsko starenje. Analizirajući očnu tečnost 62 pacijenta sa različitim očnim stanjima, otkrili su da određeni proteini ukazuju na ubrzano starenje. Na primer, procenjeno je da su ljudi sa dijabetičkom retinopatijom u ranom stadijumu oko 12 godina stariji na osnovu ovih testova, dok su pacijenti sa uveitisom pokazali potencijalno povećanje starosti od skoro 30 godina.
Koristeći TEMPO pristup (praćenje ekspresije proteina iz više izvora), naučnici su pratili ove proteine do njihovog porekla RNK. Ovaj pristup je otkrio problematične ćelije odgovorne za ove bolesti, koje su se, zanimljivo, razlikovale za svako stanje. Ovo otkriće otvara nove puteve za ciljano lečenje očnih bolesti.
– Sa molekularnim potpisom koji smo razvili mogli bismo da izaberemo lekove koji deluju za svakog pacijenta – naglašava Majan.
Nema potrebe za invazivnim zahvatima
Ove pionirske tehnike prevazilaze izazov uzimanja uzoraka oštećenog tkiva u očima i drugim delikatnim delovima tela, koji se često bore da regenerišu izgubljene ćelije. Naučnici veruju da se njihove inovacije mogu proširiti i na druge telesne tečnosti, nudeći neprocenjive biomarkere za lečenje i eventualno prevenciju raznih bolesti.
– To je kao da držimo ove žive ćelije u rukama i ispitujemo ih pomoću lupe – objašnjava Majan.