Srce može da kuca neprikladno brzo ili sporo, a onda to ukazuje na potencijalno veliki problem.
Srčani mišić je dizajniran da radi neprekidno tokom života. Kontrakcije mišićnih vlakana su ono što doživljavamo kao otkucaje srca, a nastaju kao rezultat električne aktivnosti koja protiče kroz srce u preciznom odnosu kroz unapred određene puteve kontrolisanom brzinom.
Šta je normalan broj otkucaja srca?
Na brzinu otkucaja srca utiču nervna aktivnost i nivoi hormona koji putuju kroz krvotok. To znači da postoji mnogo razloga zašto se otkucaji srca usporavaju ili ubrzavaju.
Otkucaji srca ponekad mogu biti brži, a ponekad sporiji jer na broj otkucaja srca u minutu ili broj otkucaja srca utiču hormoni adrenalin i noradrenalin. Hormoni štitne žlezde takođe mogu da utiču na rad srca – kada ih ima previše, srce kuca ubrzano, a kada ih ima premalo, kuca sporo.
Normalan broj otkucaja srca kod zdrave odrasle osobe je između 60 i 100 u minutu.
Manja učestalost se može javiti kod zdravih ljudi bez srčanih problema, posebno kod onih ljudi koji su prirodno fizički aktivniji. Normalan broj otkucaja srca može se promeniti i zbog spoljašnjih uticaja kao što su strah, bol i druga osećanja. Ali, srce može da kuca neprimereno brzo ili sporo, a onda to ukazuje na potencijalno veliki problem. Razlika u pulsu je vidljiva kod različitih polova i uzrasta.
Normalan rad srca u mirovanju
Žene:
18-25 godina = 74-78
26-35 godina = 73-76
36-45 godina = 74-78
46-55 godina = 74-77
56-65 godina = 74-76
65+ godina = 73-76
Muškarci:
18-25 godina = 70-73
26-35 godina = 71-76
36-45 godina = 72-75
46-55 godina = 72-76
56-65 godina = 72-76
65+ godina = 70-73
Vrednosti i brzina otkucaja srca se razlikuju od osobe do osobe i zavise od stanja tela. Problemi sa srcem se obično javljaju ako je broj otkucaja srca u mirovanju konstantno iznad 100 ili ispod 60.
Niži otkucaji srca kod sportista su normalni i mogu biti od 40 do 60 u minutu. Nije neobično da gojazni ljudi imaju visok broj otkucaja srca. Puls tokom trudnoće može biti malo veći i tokom umerene aktivnosti može dostići 130 otkucaja u minutu.
Ako je broj otkucaja srca manji od 50 u minutu, stanje se naziva bradikardija, a ako je veći od 100 u mirovanju, naziva se tahikardija. Takođe je problematično ako se broj otkucaja srca ne smanji dugo vremena nakon povećanja.
Da li je normalno da osećate kako vam srce kuca?
Utisak kucanja srca je uobičajen i raširen među ljudima. Većina ljudi može da oseti kako im srce kuca dok leže na levoj strani i to je sasvim normalno. To nije pokazatelj srčanih bolesti, već samo jače kontrakcije.
Ako osećate da vam srce kuca nepravilno i periodično tokom dužeg vremenskog perioda, postoji mogućnost da je u pitanju aritmija ili nepravilan rad srca. Postoje tahiaritmije i bradijaritmije, one sa ubrzanim i one sa usporenim otkucajima.
Aritmija je opasna po život, a uz osećaj nepravilnih otkucaja srca javljaju se crne oči, nestabilnost pri stajanju, sinkopa ili kratkotrajni gubitak svesti.
Dugotrajni i ponavljajući nepravilni otkucaji srca znak su da treba da posetite lekara.
Kako meriti otkucaje srca?
Otkucaje srca možete meriti i kod kuće bez merača krvnog pritiska. To radite uz pomoć kažiprsta i srednjeg prsta, ali ne i palca. Palac ima previše zahvata i biće teže postići rezultate.
Ovo su koraci za merenje pulsa na vratu i na zglobu:
Stavite kažiprst i srednji prst na stranu vrata sa srednjim pritiskom, brojite otkucaje 60 sekundi i uporedite sa normalnim vrednostima.
Za merenje pulsa na ručnom zglobu koristite i kažiprst i srednji prst koji srednjim pritiskom prislonite na unutrašnji deo ručnog zgloba, brojite jedan minut i beležite broj otkucaja. Lakše je izmeriti puls ako je ruka okrenuta nadole.
