commons.wikimedia
Knez Mihailo Obrenović

U Košutnjaku u Beogradu, 10. juna 1868. godine ubijen je srpski knez Mihailo Obrenović (1823-1868), koji je Srbiju učinio najjačom vojnom silom Balkana.

Mihailo Obrenović je ubijen u vreme kad je dovršavao pripreme za rat protiv Otomanskog carstva.

Na prestolu Srbije bio je od 1839. do 1842. i od 1860. godine do smrti.

Zbog bune koju je 1842. godine podigao Toma Vučić Perišić morao je da pobegne u Austriju, posle čega je na presto stupio knez Aleksandar Karađorđević, sin vožda Karađorđa.

Boraveći van zemlje, pomagao je mnoge srpske kulturne radnike i pisce, uključujući Vuka Karadžića, Đuru Daničića i Branka Radičevića. Ženidbom sa princezom Julijom Hunjadi stekao je veze sa mađarskom i austrijskom aristokratijom.

Kada se njegov otac knez Miloš Obrenović vratio na vlast 1858. godine, preuzeo je komandu nad vojskom, a ubrzo posle očeve smrti 1860. zaveo je autoritarnu vladavinu, pretvorivši skupštinu u savetodavni organ.

Ustanovio je 1861. godine narodnu vojsku od oko 50.000 ljudi i snabdeo je modernim naoružanjem, čime je Srbija postala vojno dominantna na Balkanu.

Iskoristio je tursko bombardovanje Beograda 1862. godine da posle dužeg pregovaranja 1867. natera Turke da povuku garnizone iz svih srpskih gradova. Računajući na rat sa Turcima, preduzimao je diplomatske inicijative i sklapao saveze s balkanskim hrišćanima – sa Crnom Gorom, Grčkom i Bugarskim revolucionarnim odborom, kao i Rumunijom.

Takođe je nastojao da područje današnje BiH ne padne pod austrijsku vlast.

Protiv Mihaila Obrenovića sklopljena je zavera, a glavni organizatori i izvršioci bili su braća Radovanović, koja su se svetila zbog robije svoga brata Ljubomira Radovanovića. Kosta Radovanović, glavni izvršilac ubistva bio je imućan i ugledan trgovac. Njegov brat Pavle Radovanović bio je sa njim za vreme atentata, a treći od braće bio je Đorđe Radovanović.

Neposredni pomagači u ubistvu bili su Lazar Marić, bivši predsednik beogradskog okružnog suda i Stanoje Rogić, trgovac.

U sredu 29. maja (prema starom kalendaru) 1868. godine oko 5.00 časova posle podne, knez Mihailo je krenuo kočijama da se preveze do Košutnjaka.

Sa njim je išao njegov ađutant Svetozar Garašanin, sin Ilije Garašanina, a u kočijama su do kneza sedele Tomanija Obrenović, njegova strina, Anka Konstantinović, njegova sestra od strica, i Katarina, Ankina kćerka sa kojom je knez želeo da se oženi, odnosno sklopi drugi brak.

U parku u Košutnjaku pojavili su se Pavle i Kosta Radovanović u svečanim crnim odelima, cilindrima na glavama i uperenim pištoljima u pravcu kneževe kočije. Prvi je pred kočiju stao Kosta.

Poslednje reči kneza, koje je potvrdio i ubica na suđenju, bile su: “Dakle, istina je”. Knez ih je izgovorio na francuskom jeziku jer su dame do njega znale francuski.

Atentore je spazila vojna patrola i uhapsila ih. Neki su bili ranjeni prilikom bekstva. Svi zaverenici osuđeni su na smrt i streljani u ponoć na Karaburmi.

OSTAVITE KOMENTAR

Please enter your comment!
Please enter your name here