Kajanje ubice

0

U blizini Velike Plane, na proplanku iznad Grabovačkog potoka, nalazi se jedna od malobrojnih crkava brvnara u Srbiji. Posvećena je Svetom Nikolaju, a u narodu je poznata pod imenom Pokajnica. U natpisu na ikoni Svetog Đorđa otkriva se i njen, po zlu čuveni zadužbinar: "Siju cerkov ogradi gospodar Vujica za spomen". Bio je to knez smederevske nahije Vujica Vuličević, koji je crkvu podigao 1818. godine uz novčanu pomoć Miloša Obrenovića i na preklinjanje kneginje Ljubice, u znak pokajanja jer je pripremio i izveo ubistvo svog kuma vožda Karađorđa. U narodu se još veli da je jula 1817. godine prilikom nošenja voždove glave sa mesta ubistva iz obližnjeg Radovanjskog luga, sa kojom je poneo i voždovo odelo, sablju, orden ruskog cara i bisage sa 4.000 dukata, Vujica seo da se odmori na proplanku. Tu je počela da ga muči savest, te je odjednom sagledao greh i težinu svog zločina. Pribrao se i pokajao, odakle i ime crkvi.

Zahvalnica za ustanak
Nekoliko kilometara od Pokajnice nalazi se Radovanjski lug, gde je, na samom mestu ubistva Karađorđa podignuta crkva zahvalnica 1930. godine. U njoj stoji velika voždova slika čije oči prate posmatrača gde god da stane. Crkvu je podigao srpski narod u znak zahvalnosti voždu za podizanje ustanka protiv Turaka. Pored ove crkve je i grob gde je prvobitno bio sahranjen, sa pločom i drvenim krstom. Pored Pokajnice kod Velike Plane još nekoliko crkava u Srbiji nosi ovo ime. Najpoznatija je zadužbina kralja Dragutina, za koju se pričalo da je podignuta u znak kajanja za svrgavanje oca sa prestola.

Ovaj biser narodnog graditeljstva napravljen je od čvrstih hrastovih greda. Crkva je kružne osnove sa tremom dograđenim 1880. kada je prekrivena i šindrom, a leži na temelju od lomljenog kamena. Originalni ikonostas uradio je Konstantin Zograf 1818. godine. Ikonostas ima samo carske i severne dveri. Grčke signature na ikonama upućuju da je njihov autor ili Grk ili neko ko je kopirao grčka dela. To se vidi i na ikoni Svetoga Dimitrija, koji kopljem ubija bugarskog cara Kalojana. Crkva je pravljena tako da je mogla u slučaju naleta Turaka da se rasklopi i prenese na sigurnije mesto. U porti manastira se nalazi drvena zvonara i konak iz vremena gradnje crkve sa drvenim rešetkama na prozorima. Zvonik je pravljen nalik onima u Takovu i Orašcu, ali se dugo nije koristio jer Turci nisu dozvoljavali da se čuju crkvena zvona u Srbiji. Do 1952. Pokajnica je bila parohijska crkva, a kada je izgrađena crkva u Velikoj Plani, proglašena je za muški manastir. Od 1992. postala je ženski manastir i o njoj danas brinu monahinje.

 

 

OSTAVITE KOMENTAR

Please enter your comment!
Please enter your name here