Strah evropskih sila od ruskog uticaja krajem pretprošlog veka, iznedrio je projekat “velike Albanije”, kaže za “Vesti” istoričar i politički analitičar Branko Radun i ističe da Tirana i danas forsira priču da je bedem protiv ruskog uticaja na Balkanu.
– Cilj “velike Albanije” kao projekta zapadnih sila krajem 19. veka, bila je promena odnosa snaga na Balkanu. Tadašnje moćne zapadne zemlje plašile su se od formiranja balkanskog saveza pravoslavnih naroda i trudile se da ga spreče, jer su smatrale da će se, pre ili kasnije kao i što se i desilo, naći pod uticajem Rusije – pojašnjava naš sagovornik.
Albanci su, kaže, kao nacija kasno stupili na istorijsku scenu, jer su državu napravili tek u 20. veku i zato, imaju osećaj da kasne, pa bi da požure i prestignu druge, ali i da urade ono što je tadašnjim evropskim silama odgovaralo, da promene odnose snaga na Balkanu. U Evropi tog doba su, podseća Radun, dominantne bile bile Austrougarska, Velika Britanija i Nemačka i podržavale su projekat “velike Albanije”, odnosno širenje i objedinjavanje albanskog etničkog prostora.
– Albanci su to shvatili kao svoju šansu i prodavali su ovim državama priču kako mogu da spreče ruski uticaj na ovim prostorima. To je priča stara čitav vek koju i sada koriste, pa Ramuš Haradinaj po američkim medijima objavljuje da se Zapad od Rusije brani na Ibru, a da je sever Kosova pod srpskim, odnosno ruskim uticajem. Dok propagandom igraju na tu kartu zarad svojih ciljeva, mi je potcenjujemo – upozorava on.
Ističe da ta priča nije za potcenjivanje, jer je Rusija “noćna mora” Zapadu.
– Predstavili su se kao udarna pesnica protiv Rusije i uvek dobri da izazovu sukob na ovom prostoru. Ako je Balkan bure baruta, Albanci su fitilj za potpalu – pojašnjava ovaj istoričar i analitičar.
Radun navodi razne metode u pokušaju Albanaca da promene istorijske istine, a kao jednu od njih navodi dovođenje albanskih pravoslavnih, sveštenika u srpske svetinje na KiM da bi ih predstavili kao svoje.
– Oni bi da u manastirima nema srpskih monaha, pa da naprave muzej i da kažu da je to pravoslavno ili vizantijsko nasleđe, samo da ne bude srpsko. Srpsku vojsku iz Kosovskog boja 1389. nazivaju balkanskom. Na KiM nemaju ništa. Crkve su srpske, džamije su gradili turski sultani i veziri, a sada ih obnavlja turski predsednik Redžep Tajip Erdogan.
Ističe da Albanci ulažu milione evra da neko prizna državnost Kosova, da dobiju glasove za ulazak u Unesko, pa da preuzmu srpske manastire i crkve i proglase ih kosovskim.
– Godinama to forsiraju i da Srbija mora u kontraofanzivu za koju jeste kasno, ali nije i prekasno. Treba nam nacionalno jedinstvo SPC, Srpske akademije nauka i umetnosti, univerziteta, građana u matici i dijaspori. To je spas, da okupimo sve najumnije i da odbranimo naše – kaže Radun.
Opasna “zaraza”
Branko Radun u osvrtu na pokušaje kosovskih Albanaca da se etnički potvrde “brisanjem” srpskih tragova na KiM kaže da su u Albaniji to već uradili. Napominje da i drugi narodi u regionu menjaju istoriju.
– Skoplje makedonizuje crkve i svojata Aleksandra Velikog i Kraljevića Marka, u BiH su preoteli srpsku istoriju i srednjevekovnu državu na tom prostoru. U Hrvatskoj svojataju Nikolu Teslu i Ruđera Boškovića, a u BiH su Tvrtka Kotromanića proglasili bosanskim kraljem i sve to prolazi, u Srpskoj ne reaguju naročito. U Crnoj Gori izbacuju sve srpsko, a već duže uz Mitropoliju crnogorsko-primorsku ne pominju SPC – priča on.