Pukovnik prof. dr Miloje Pršić kaže da su iz Prvog svetskog rata mnogi događaji nepravedno zaboravljeni ili im se ne daje dovoljno pažnje.
– Treba stalno isticati odanost Srbije prema svojim saveznicima, ali i činjenicu da se oni prema nama nisu tako ponašali. Na zahtev saveznika kako bi se rasteretio Zapadni front, srpska vojska, trupe Prve armije, 4. septembra 1914. godine počinju Sremsku ofanzivu, a srpska Užička vojska i crnogorska Sandžačka vojska prodrle su u Bosnu preko Drine. I dok u Bosni nižu uspehe, ali i svedoče o masovnim zločinima nad civilnim stanovništvom, trupe Prve armije i Timočka divizija prvog poziva 6. septembra 1914. kod Čevrntije, u čuvenoj Bici na Legetu doživljavaju tragediju. U sukobu sa 29. divizijom austrougarske vojske, u samo jednom danu gine oko 6.500 srpskih oficira i vojnika. Srbi su i pored činjenice da nisu bili dovoljno opremljeni za takvu ofanzivu, jer ne samo što nisu imali naoružanja, već ni pontona za forsiranje Save, ipak su ispoštovali svoje zapadne saveznike kako bi ih rasteretili na Zapadnom frontu. Srbi su se svesno žrtvovali, ali naši saveznici su izgleda to brzo zaboravili – ogorčeno primećuje dr Pršić.
Ivan Stratimirović dodaje da je mnogo nepravedno zaboravljenih, pa čak i svesno potisnutih događaja i ljudi iz Velikog rata.
– Naše junakinje iz Velikog rata, ratnice, bolničarke, majke, njima treba odavati priznanje, pominjati ih i slaviti, isto kao i ratnike, ali se to dugo godina nije radilo. Posebno je posle 1945. godine bio loš odnos prema ratnicima iz Velikog rata. Preživelima, tada već starinama, nije ukazivano poštovanje ni zahvalnost za njihove žrtve, stradanja, rane i živote palih. Vlasti i njihovi poklonici sprdali su se sa soluncima, maltretirali ih i fizički. Setimo se vojvode Petra Bojovića (86), velikog junaka kojeg su mladi komunisti izbacivali iz njegove kuće. Posle tri dana na smrt premlaćenog pustili da umre u kući i zabranili da mu se ide na sahranu. Nažalost, ni Kraljevina Jugoslavija nije se bolje ponela prema tim junacima koji su joj stvorili temelje. Poniženje koje su doživeli je da im se, invalidima, daje pismeno odobrenje da mogu da prosjače na ulicama – podseća Stratimirović.
Bez starca nema udarca
Pukovnik Pršić otkriva i kako je nastao izraz “Bez starca nema udarca”.
– Posle poraza na Ceru, austrougarske snage su dobile pojačanje i krenule u prodor, zbog čega je Vrhovna komanda naredila trupama odbrane Beograda povlačenje na liniju Varovnice- Kosmaj kako bi se sprečilo opkoljavanje glavnine srpskih snaga. Te položaje su branili i odbranili trećepozivci, a najžešće borbe vodile su se na Varovnicama 8. decembra. Neprijatelj nije uspeo da probije odbranu, a kroz vojsku se ubrzo pronela i rečenica: “Bez starca, nema udarca.”
