Sve veći broj stanovnika u velikim gradovima nije novost. Ljudi sve više napuštaju ruralna područja i sele se u mesta gde imaju bolje poslovne mogućnosti i, po nekim kriterijumima, bolji kvalitet života.
Istovremeno, u mnogim evropskim zemljama opada ukupan broj stanovnika. Država koja sa tim nema problem je Austrija, gde broj stanovnika raste. Njen glavni grad, Beč, za samo 15 godina privukao je čak 300.000 novih stanovnika. Kako se grad nosi sa ovim povećanjem, koje ne podrazumeva proširenje grada i smanjenje zelenih površina, fascinantno je iz više razloga.
Beč godišnje zasadi na desetine hiljada novih drveća
Glavni grad Austrije, Beč, mnogima je dugo bio pozitivan primer i uzor kada su u pitanju ekološke prakse i održivi razvoj. Grad ima svoj brend organske hrane za svoje stanovnike, nekoliko puta je proglašavan za najbolje mesto za život na svetu, a stalne su vesti o sadnji drveća i ozelenjavanju donedavno sivih, asfaltnih površina.
Čak su nedavno odlučili da veliki parking pretvore u park i prostor za prodaju domaćih proizvoda, što je u većini gradova fokusiranih na automobilski saobraćaj nezamislivo.
Beč se navodi kao pozitivan primer u smislu urbanizma i izbegavanja nepotrebnog „betoniranja” novih površina.
Velika kampanja pretvaranja asfalta u zelene površine
Prema podacima sa poslednjeg popisa iz 2019. godine, u Beču živi 1,89 miliona stanovnika. Deset godina ranije grad je brojao 1,68 miliona, a u novi milenijum, 2000. godine, ušao je sa 1,54 miliona. Sama površina grada se gotovo nije promenila, odnosno nije se proširila na okolna naselja.
To što se grad površinski ne širi ne znači, naravno, da za 15 godina nije bilo nove gradnje. Grade se nove zgrade, kuće i stanovi, ali je urbanističko planiranje mudrije i ne svodi se na krčenje zelenih površina za stambene potrebe. Grad je posvećen ekonomičnom korišćenju zemljišta i razvoju kompaktnih i visokokvalitetnih metoda gradnje.
Omogućavaju ugodan život, ali istovremeno obezbeđuju obilje zelenih površina za rekreaciju. Drugi izvor prostora za stambene zgrade je prenamena starih lokacija koje više nisu u upotrebi.
Jedna od poznatih politika Beča je „raščišćenje zemljišta“, odnosno uklanjanje asfalta kako bi se teren ispod njega oslobodio za zelene površine. Ovom kampanjom pod nazivom „Sa asfalta“ do sada je stvoreno oko 50 hiljada kvadratnih metara dodatnih zelenih površina. Samim tim, uticali su na bolji vazduh u gradu i prijatnije temperature tokom leta.
Stara baza aviona danas je urbano naselje sa mnogo zelenila
Stanovništvo Beča počelo je naglo da raste početkom ovog veka. Razgovori i planiranje izgradnje novih zgrada i stambenih naselja započeli su još devedesetih godina, s obzirom da širenje na okolna naselja nije bila opcija.
Tada je odlučeno da je najbolje rešenje adaptacija postojećih zgrada i prostora u gradu. Jedan od primera je stara baza aviona koja je zatvorena 1977. godine, a na čijoj se nekadašnjoj teritoriji danas nalazi jedno od novijih i popularnijih naselja Zeštat. Kada ceo projekat bude završen, 2030. godine, u naselju će živeti 25.000 ljudi i biće otvoreno 20.000 radnih mesta.
