Episkopski savet Srpske pravoslavne crkve saopštio je da je tokom pregovora o Zakonu o slobodi veroispovesti postavljen neviđen ultimatum Crkvi da se ponovo registruje i da iznova, kao nekakva novoformirana verska zajednica, stiče pravni subjektivitet koji je priznat i prepoznat od svih vlasti, pa čak i okupatorskih, kroz vekove do danas.
Kako je objavljeno na sajtu Mitropolije crnogorsko-primorske, episkopski savet je razmotrio Vladin predlog potencijalnih izmena članova 63 i 64 zakona i konstatovao da su oni u suštini obesmišljeni uz insistiranje Vlade na opstanku člana 62 zakona kojim se, istina uslovno, crkvena imovina proglašava za državnu, iako to ona nikada nije bila u istoriji Crne Gore.
“Nikako ne može da izdrži test elementarne logike činjenica da je Vladi u decembru 2019. i u martu 2020. godine bio prihvatljiv predlog naše Crkve kojim se garantovao pravni subjektivitet Crkve i verskih zajednica, koji su stekle po svom istorijskom kontinuitetu i ranijim propisima, a da joj je sada upravo to postalo sporno, te i da se pitanje svetinja sada naprasno i ultimativno uslovljava registracijom”, navodi se u pismu Episkopskog saveta SPC u Crnoj Gori, povodom poslednjih razgovora o spornom Zakonu o slobodi veroispovesti i pravnom položaju verskih zajednica, dostavljenom Vladi Crne Gore.
“Ultimatum Crkvi da se ponovo registruje – neviđeno poniženje”
U pismu se, između ostalog, navodi:
“Ekspertski tim Episkopskog saveta nas je veoma iscrpno informisao o dijalogu, koji je 20. jula ove godine vođen sa Ekspertskim timom Vlade Crne Gore o potencijalnim izmenama i dopunama Zakona o slobodi veroispovesti ili uverenja i pravnom položaju verskih zajednica.
I ovom prilikom napominjemo da smo se, i pored ogromne zabrinutosti sveštenstva, monaštva i vernog naroda, odazvali pozivu Vlade Crne Gore na dijalog, očekujući i verujući da će se doći do zajednički prihvatljivog rešenja spornih odredbi zakona.
Sa žaljenjem konstatujemo da je najnovijim predlogom Vlade pred Crkvu postavljen ultimatum u vidu obavezne registracije Mitropolije i eparhija SPC u Crnoj Gori uprkos činjenici da kao crkvene ustanove postoje na prostoru Crne Gore punih osam vekova. U potpunosti je ignorisano istorijsko postojanje i pravni subjektivitet Mitropolije i eparhija. Zahtevom Ekspertskog tima Vlade je na taj način ignorisana i odluka Svetog Arhijerejskog Sabora SPC od 26. maja 2006. godine kojom je to najviše telo SPC pod predsedništvom blaženopočivšeg Patrijarha Pavla, priznajući obnovljenu nezavisnost Crne Gore, zapravo izvršena prijava tradicionalnog kontinuiteta subjektiviteta drevne Zetske Mitropolije i ostalih episkopija u Crnoj Gori.
Smatramo da je neviđeno poniženje u vidu ultimatuma Crkvi da se ponovo registruje i da iznova, kao nekakva novoformirana verska zajednica, stiče pravni subjektivitet koji je priznat i prepoznat od svih vlasti, pa čak i okupatorskih, kroz vekove do danas. Niko i nikada do danas nije postavio pitanje postojanja pravnog subjektiviteta ove Crkve i njenih svojinskih prava na Svetinjama i ostaloj zaveštanoj crkvenoj imovini, o čemu postoji bezbroj dokaza od Otomanske imperije preko Kraljevine Crne Gore do SFRJ!
Na osnovu svega izloženog, jasno proizlazi da Vlada, za razliku od Crkve, ni ovom prilikom nije imala iskrene namere da se kroz dijalog dođe do zajednički prihvatljivog i održivog rešenja već je poziv za dijalog očevidno služio za nove ucene Crkve i aktuelni politički marketing, u čemu Crkva ne može i ne želi da učestvuje.
Episkopski savet, imajući u vidu složenost situacije u Crnoj Gori, smatra da bi prihvatanje našeg predloga izmena i dopuna Zakona predstavljalo puno poštovanje Ustava i pravnog poretka Crne Gore i presudno doprinelo smirivanju tenzija i napetosti u društvu. U pitanju je jedinstveni način da se prevaziđu suštinske podele i problemi koji već duže vreme potresaju i razdiru Crnu Goru”, navodi se u pismu Episkopskog saveta SPC u Crnoj Gori.
