Nekadašnji komandant Opšteg štaba OVK-a Agim Čeku saslušan je danas pred Specijalnim tužilaštvom u Hagu u svojstvu osumnjičenog, ali javnosti još uvek nije poznato šta se sve bivšem pripadniku terorističke organizacije i nekadašnjem kosovskom premijeru stavlja na teret.
Čeku je početkom septembra potvrdio da je dobio poziv iz Haga, ali detalji optužnice, kao i u slučaju kosovskog predsednika Hašima Tačija, nisu poznati. On je, inače, jedan od najviše rangiranih pripadnika OVK koji je pozvan u Hag u svojstvu optuženog.
Iako detalji haške optužnice, koja tek treba da bude potvrđena, nisu poznati, poznate su stvari koje stoje u optužnicama srpskih sudova kada je u pitanju Čeku. On je, po poternici Srbije, tri puta hapšen i privođen, ali nikada nije izručen Srbiji.
Odgovora za smrt srpskih i nealbanskih civila na Kosovu
Ono što se pretpostavlja, jeste da bi u njoj mogle da se nađu i neke tačke koje se tiču zločina za koje ga tereti Srbija, i to za zločine počinjene nad Srbima i nealbancima tokom rata na KiM 1998/99 godine.
Kao bivšem komandantu OVK, Srbija je Čekua u odsustvu sudila za komandnu odgovornost u vezi sa smrću 669 osoba srpske i još 18 lica nealbanske nacionalnosti.
U toj optužnici se tvrdilo da su od početka 1998. do prvih dana 2000. Hašim Tači i Agim Čeku, u sprezi s drugim pripadnicima OVK i naoružanim albanskim grupama, u okviru kampanje progona i etničkog čišćenja, planirali i izvodili terorističke akcije na KiM, u kojima je poginulo ili je teško ranjeno na stotine civila iz svih delova društva, uključujući žene, decu, stare i nemoćne.
Upravo su sve te akcije bile su u organizaciji načelnika Štaba OVK.
Osuđen je na 20 godina zatvora, a Beograd je od Interpola zatražio da raspiše međunarodnu “crvenu poternicu”.
Vlada Srbije je, inače, 2006. godine zatražila od UNMIK-a da spreči imenovanje Čekua za premijera Kosova. U jednom od zaključaka tadašnje vlade na čijem čelu je bio Vojislav Koštunica, pisalo da je “MUP Srbije uputio Haškom tribunalu krivičnu prijavu u formi relevantne informacije protiv Agima Čekua za počinjene ratne zločine”.
Srbija tražila od UNMIK-a da reaguje
U prijavi koju je MUP uputio Hagu, a koju je sačinila Služba za otkrivanje ratnih zločina, navodilo se da se Čeku tereti za genocid, organizovanje grupe i podsticanje na izvršenje genocida i ratnih zločina i za ratni zločin. U prijavi su navedena dela koja je Čeku počinio počev od onih u Hrvatskoj do onih na Kosovu.
Po navodima MUP-a, početkom 1998. Čeku postaje član OVK i biva postavljen na mesto načelnika Glavnog štaba i zamenika komandanta Glavnog štaba OVK. Sa ovim funkcijama, kako navodi MUP, “na području KiM on je u odsustvu komandanta morao da odobri svaki plan oružane aktivnosti i napada”.
Čekuu se stavljaju na teret pod njegovom komandom izvršena ubistva, kidnapovanja i uništavanje objekata među kojima i SPC. Ubijeni su ne samo Srbi već i u velikom broju pripadnici romske nacionalnosti.
MUP je navode potkrepio i imenima, datumima i opisima ubistava i kidnapovanja. Čeku se tereti za planiranje, podsticanje i naređivanje za izvršenje krivičnih dela u periodu NATO bombardovanja. Po dolasku međunarodnih trupa na Kosovo u skladu sa komandnom odgovornošću i za masovna kidnapovanja Srba.
– Dana 26. maja 1999. oko 18 časova u selu Klinčina, opština Peć, pripadnici OVK pod komandom i kontrolom prijavljenog izvršili su oružani teroristički napad na civile Šoškić Dragana, Zvonimira i Milevu, Stojanović Jovana koji su se kretali vozilom ‘opel korsa’. Lišeni su života Šoškić Dragan i Zvonimir, Stojanović Jovan, dok je teške telesne povrede zadobila Šoškić Mileva – samo je jedan od mnogobrojnih navoda MUP.
Po dolasku međunarodnih snaga osim navoda o ubijenima, iznose se i podaci o uništavanju verskih objekata.
– U selu Koriša, opština Prizren, demolirali su i u velikoj meri oštetili, a potom potpuno srušili eksplozivom pravoslavnu crkvu Svetog Marka Koriškog – naveo je tada MUP Srbije.
Hapšen kao državljanin Hrvatske
Na osnovu ove poternice Čeku je više puta bio pritvaran i proterivan u nekoliko zemalja, ali ova pritvaranja nisu “urodila plodom” i on se nikada nije našao pred tužiocem u Srbiji.
Hapšen je prilikom pokušaja prelaska granica u Bugarskoj, Sloveniji, Mađarskoj. Prvi put je “pao” u Sloveniji 2003. godine.
Aerodromska policija ove zemlje uhapsila ga je tada dok je čekao avion za Prištinu, a tom prilikom kod sebe imao hrvatski pasoš. Kao građanin Hrvatske uhapšen je i naredne godine u Mađarskoj, dok ga je 2009. godine država Kolumbija proterala sa svoje teritorije, nakon što je tamo došao kako bi učestvovao na međunarodnom seminaru o razoružanju.
Učestvovao u “Oluji”
Agim Čeku je, pre nego što će postati jedan od šefova OVK, kao oficir nekadašnje JNA, prešao da služi hrvatskoj vojsci i to u vojnim akcijama “Oluja” i “Medački džep”, a u maju 1999. godine postavljen je za komandanta štaba tzv. OVK.
Čeku je, kao tada načelnik hrvatske artiljerije sektora “Velebit”, učestvovao i u operaciji “Gusar”. Artiljerija pod Čekuovom komandom neselektivno tom prilikom je granatirala po dubini područja opština Benkovac i Obrovac, pa je najviše stradalo civila.
Optužbe i na KiM
Pre nekoliko godina je protiv Čekuua i na Kosovu podignuta optužnica, toga puta zbog zloupotrebe penzijskog fonda.
On je, zajedno sa još 12 ljudi, uključujući i ministra snaga bezbednosti Rustema Berišu, čiji je zamenik bio, optužen za lažnu registraciju ratnih veterana. Kako su tada pisali mediji, oni su lažno registrovali na hiljade ljudi kao “ratne veterane” OVK i time oštetili budžet za oko 68 miliona evra.
Oko 40.000 njih je registrovano da su ratni veterani, a tužilaštvo kaže da polovina nije učestvovala u takozvanom “oslobodilačkom ratu” tokom sukoba 1998/99 godine.
