Poželeće škole đaka, ali će klupe biti prazne. Na takav kataklizmični scenario neumitno ukazuje poražavajuća statistika Srbije kao potvrda da zemljom vlada “bela kuga”.
Koliki je pad u broju najmlađih stanovnika zemlje dovoljno govori podatak da je 2000. godine u prvi razred bilo upisano 85.226 dece, a ove godine tek oko 67.000 ili skoro 20.000 mališana manje. Kao rekordno niska zabeležena je prošla godina sa upisanih 65.510 đaka.
Godišnji podaci, prema rečima demografa Ivana Marinkovića, govore da od 1992. godine više stanovnika umre nego što se rodi, kao i da je obnavljanje nacije palo ispod proste reprodukcije.
– To sa sobom povlači da je sve manje đaka prvaka i da se pozitivni bilans održava u Novom Sadu, pa uglavnom i Beogradu, jer su to srpski gravitacioni centri u koje se ljudi stalno doseljavaju. U Beogradu je primetna redistribucija, odnosno u prigradskim naseljima poput Mirijeva upisan je veliki broj dece naspram centralnih beogradskih opština, gde se formira jedva tri odeljenja – kaže Marinković za “Vesti”, uz napomenu da su opštine u centru prestonice sve starije, a pridružuje im se Novi Beograd.
U Beogradu je ove jeseni u školu krenulo 16. 256 najmlađih đaka, 500 manje nego 2018. godine, a sve manje dece kreće u škole na teritoriji Grada Požarevca, gde je ovog septembra upisano 136 prvaka manje nego prošle kada je u prvi razred krenulo 696 učenika ili 47 manje nego 2017. godine. U Leskovcu ih je stotinak manje, na području Moravičkog okruga oko 1.700, što je neznatno više nego prethodnih godina, kao i u Užicu i Sevojnu, gde je upisano svega 22 prvaka više nego prošle godine.
Inače, Srbija je u 2018. zabeležila negativan prirodni priraštaj, jer je rođeno 63.975 dece, a umrla 101.655 osoba, poslednji su podaci Republičkog zavoda za statistiku. Samo na osnovu prirodnog priraštaja broj stanovnika je od 2009. do prošle godine smanjen za oko 360.000.
Ivan Marinković upozorava da će 2030. godine, ukoliko se ovakav trend nastavi, biti 60.000 više umrlih nego rođenih, dodajući i da će se broj stanovnika smanjivati i zbog migracija stanovništa.
– Demografske procene kažu da će nas do sredine veka biti oko šest miliona.
Tada ćemo biti na nivou posle Drugog svetskog rata, što će značiti da se čitav vek nismo pomerili ni korak napred – zaključuje Marinković.
Godišnje nestane grad
Smanjenje za oko 36.000 osoba godišnje, samo na osnovu prirodnog priraštaja, dovodi do zaključka da nestaje grad veličine Bečeja, navedeno je u saopštenju RZS. Stopa prirodnog priraštaja bila je pozitivna u samo šest gradova ili opština: Tutinu, Novom Pazaru, Preševu, Bujanovcu, Novom Sadu i beogradskoj opštini Zvezdara. Najveći broj dece, njih 19.598, rodile su žene starosti od 30 do 34 godine. Prosečna starost majki pri rođenju deteta je 30 godina.
Nastava u ambulanti
Srbiju na proleće čeka izgradnja šest sportskih stadiona, najavio je predsednik Srbije Aleksandar Vučić i naveo da će u svaki od objekata koji će primati po 8.200 gledalaca biti uloženo po 20 miliona evra, a biće po standardima UEFA, pokriveni i osvetljeni reflektorima.
S druge strane, petoro prvaka iz Gonje na Pešterskoj visoravni, prve dane umesto u učionici provešće u seoskoj ambulanti. Ne zato što su bolesni, već su školske zgrade u tom selu kod Sjenice toliko ruinirane i zarasle u korovu da nisu za upotrebu. Ogorčeni meštani koji su sami gradili obe školske zgrade kažu da im je iz lokalne samouprave u Sjenici rečeno da novca za popravku škola nema. Zemlju za njihovu izgradnju poklonio je pre 100 godina deda meštanina Kuja Biberovića. On je bio stočar i nepismen čovek, ali je prema priči meštana bio ispred svog vremena i još tada je shvatao potrebu da deca iz sela budu školovana i obrazovana. Jedna od školskih zgrada je sazidana od tvrdog materijala.
Predsednik Mesne zajednice Gonja Džanko Mašović objašnjava da je selo još pre nekoliko godina tražilo da se problem reši, zbog čega je škole obišao predsednik opštine i “snimio situaciju”, ali je sve na tome i ostalo. Meštani Gonja ističu da je sramota da prvaci pored dve škole u selu školovanje počinju u seoskoj ambulanti.