Da li je Dragoljub Mihailović bio najodlikovaniji srpski oficir, da li je Kralj Aleksandar izgovorio čuvenu rečenicu “Čuvajte mi Jugoslaviju”, kako je ubijen emir Murat u Kosovskom boju… samo su neke od istorijskih nedoumica koje u svojoj novoj knjizi “Zablude srpske istorije” otklanja istoričar Dejan Ristić.
Posle uspeha knjige “Mitovi srpske istorije” istoričara Dejana Ristića, koja je za manje od godinu dana objavljena u tiražu od 10.000 primeraka, pred čitaocima se od 20. jula nalazi njen nastavak “Zablude srpske istorije”.
Zaslugu za nastanak ove knjige ima izuzetno veliki broj čitalaca koji su inicirali i podržali autora u istraživačkom radu čiji je rezultat knjiga koja iz ugla istorijske nauke analizira pojedine najznačajnije mitove, nepoznanice i istorijske zablude naše mnogovekovne, burne, slavne i velike nacionalne istorije.
Autor knjige analizira “proverena” istorijska znanja velikog broja ljudi u Srbiji koja se vremenom pretvaraju u stereotipe izvrtanja istorijske faktografije.
Ristić kaže da je obaveza svake nauke da traga za naučnim istinama pa tako istoričari imaju obavezu da tragaju za istorisjkim činjenicama.
– Istorija našeg naroda je bogata, veličanstvena, slavna… Ona predstavlja neverovatan rezervoar informacija o mnoštvu istorijskih ličnosti, događaja, procesa koji i nas formirali kao Srbe u 21. veku. Sa takvom istorijom sasvim je očekivano i normalno da postoje istorijske nedoumice i zablude. Isti je slučaj sa mnogim narodima koji imaju bogatu istoriju kao Srbi – kaže Ristić.
Dodaje da je u prvoj knjizi sabrao 20 najupečatljivijih mitova srpske istorije i predstavlja neku vrstu sinteze svega što su srpski istoričari u 19. 20. i na početku 21. veka saznali kroz svoja višedecenijska istraživanja.
Cenjeni istoričar napominje da je isti slučaj i sa knjigom “Zablude srpske istorije” kojom je, kako kaže, želeo da informiše zaljubljenike u istoriju, ali i običan svet šta su istorijske činjenice o događajima, procesima i ličnostima o kojima navodno svi sve znaju.
– U knjiži čitaoci mogu da pronađu 20 istorisjkih eseja. Jedan od njih bavi se tvrdnjom da je general Dragoljub Mihailović bio prvi gerilac u Drugom svetskom ratu i najodlikovaniji srpski oficir. Deo intelektualnih i političkih krugova godinama plasira tu “istorijsku činjenicu” a moje kolege istoričari pokušavaju da objasne da to jednostavno nije tačno – kazaio je Ristić.
Prema njegovim rečima general Mihailović je odlikovan 20 puta.
– On je dobio 20 značajnih srpskih, jugoslovenskih i inostranih odlikovanja i tu nema ništa sporno. Međutim, sva četvorica srpskih vojvoda Radomir Putnik, Živojin Mišić, Stepa Stepanović i Radomir Putnik imaju neuporedivo više odlikovanja. Kralj Aleksandar ujedinitelj takođe. Ako govorim o potonjem periodu i Koča Popović ima više odlikovanja od Mihailovića – kazao je Ristić.
Za njega nema dileme da je neosnovana tvrdnja kako je Mihailović prvi gerilac u Drugom svetskom ratu.
– Rat je počeo 1. septembra 1939. godine, a general Mihailović je započeo gerilsku borbu u maju 1941. godine… To bi značilo da su mnogi porobljeni narodi u Evropi čekali generala Mihalilovića da započnu svoje gerilsko delovanje. Pokreti otpora delovali su u Poljskoj, Finskoj, zemljama Beneluksa, Danskoj, Albaniji, Grčkoj… Dakle Mihailović pre aprila 1941. godine. Mihailović je bio prvi gerilac na teritoriji Jugoslavije, ali nikako u Evropi – kazao je Ristić.
Jedna od “ustanovljenih” istorijskih istina u našoj sredini je rečenica Kralja Aleksandra na samrti nakon atentata u Marseju u kojoj on navodno poručuje “Čuvajte mi Jugoslaviju”.
Ristić naglašava da kralj Aleksandar nije bio u prilici da bilo šta kaže pre smrti.
– Tog 9. oktobra 1934. godine kralj Aleksandar je ubijen na licu mesta. Tu rečenicu je izmislio ministar inostranih poslova Kraljevine Boguljub Jevtić želeći da kapitalizuje činjenicu da je bio neposredni pratilac Kralja u službenoj poseti Francuskoj. Želeo je da ojača svoj službeni položaj nakon smrti kralja – kazao je Ristić.
On je u knjizi ponovio neke detalje iz Kosovskog boja, koje srpski istoričari potenciraju skoro 200 godina.
– Murat je pre svega bio emir, a ne sultan. On nije ubijen na prevaru od strane Miloša Obilića tokom boja kako nam svedoči naša epska tradicija. Srpski istorijski izvori nastali nekoliko nedelja nakon Kosovskog boja sadrže svedočenja učesnika tog događaja. Dvanaestorica zavetovanih srpskih plemića su u boju ubila Murata i o tome svedoči Stefan I Tvrtko Kotromanić srpski ban Bosne koji u pismu fiorenticima piše o pobedi srpske vojske i smrti Emira Murata – kaže Ristić.
