Uslovi života u jednoj životnoj sredini nazivaju se ekološki faktori, tj. činioci koji deluju na živa bića. Mogu biti biotički (uticaj žive prirode) i abiotički (uticaj nežive prirode).
Abiotički faktori
Abiotički faktori: temperatura – svetlost – vlažnost vazduha – pritisak – reljef – salinitet – vetar – radioaktivno zračenje…
Klima: faktori klime određuju osnovni karakter neke oblasti i obuhvataju: svetlost, temperaturu, vodu i vlažnost, vazduh, zemljište, reljef.
Svetlost: jedini važan izvor prirodne svetlosne energije na Zemlji je Sunčevo zračenje. Za razliku od biljaka, kojima je svetlost neposredni izvor energije potrebne za proces fotosinteze, na životinje svetlost utiče više posredno (na ponašanje, ishranu itd.), mada može na njih da deluje i neposredno (prilagođavanje, rasprostranjenost i dr.).
Temperatura: za rastenje i razviće svake biljne i životinjske vrste neophodna je određena količina toplote, a ukoliko ona nedostaje nastaje smrt organizma.
Voda: ima ogroman značaj za živi svet jer se osnovni životni procesi u ćelijama ne mogu zamisliti bez vode.
Vazduh: deluje na živa bića svojim fizičkim i hemijskim osobinama. Hemijske osobine vazduha zavise od njegovog sastava gasova, a od najvećeg značaja je vlažnost i vazdušna strujanja.
Zemljište: (edafski) faktori obuhvataju fizičke, hemijske i biološke osobine zemljišta i stena na kojima se zemljište razvija.
Reljef: (orografski faktori) obuhvataju osobine reljefa: nadmorska visina, nagib terena, stepen razuđenosti reljefa itd.
Biotički faktori
Biotički faktori: svi uticaji koje na određeni organizam vrše druga živa bića, odnosno biljke, životinje i čovek. Bitno je napomenti i antropogeni faktor tj. uticaj samog čoveka. Svi ovi faktori deluju istovremeno i neprestano se smenjuju.
Biotički faktori se dele na tri osnovne grupe: uzajamni uticaj između organizama, uticaji čoveka i uticaj živih bića na spoljašnju sredinu.
Uzajamni uticaj između organizama može biti raznovrstan: dejstvo biljke na biljku, životinje na životinju, biljke na životinje, životinje na biljke. Ti uzajamni uticaji se vrše preko ishrane, stanovanja, razmnožavanja, rasejavanja ili raseljavanja članova zajednice.
Između životinja i biljaka postoje mnogobrojni i veoma složeni odnosi. Ishrana svih životinja, bez izuzetaka, zasniva se na biljkama.
Bez biljaka ne bi bio moguć opstanak životinjskih vrsta. Sa druge strane, biljke služe mnogim životinjama kao mesto za
stanovanje. Životinje mogu na biljke i biljne zajednice delovati neposredno (oprašivanje,
rasprostiranje semena i plodova) i posredno (uticaj životinja na zemljište, preterano razmnožavanje štetnih insekata). Među životinjama postoje uzajamni odnosi koji se najjasnije ogledaju kroz lance ishrane.
Uticaj čoveka na živi i neživi svet u prirodi izdvaja se kao poseban (antropogeni) ekološki faktor.
Uticaj živih bića na spoljašnju neživu sredinu u prirodi je stalan. Sav kiseonik potiče od živih organizama koji grade lance ishrane (proizvođači, potrošači i razlagači). Od ljuštura morskih i okeanskih organizama, koji su se taložili vekovima, nastale su kreljačke stene. Od zelenih drvenastih biljaka, koje su živele u dalekoj prošlosti, nastali su ugalj, nafta i prirodni gas.
