“Crvena armija” oslobodila logor smrti

commons.wikimedia/xiquinhosilva

Sovjetske jedinice su 27. januara 1945. godine, na juriš i uz znatne gubitke, oslobodile Aušvic, najveći nacistički koncentracioni logor u Drugom svetskom ratu.

U logoru je ostalo oko 7.500 zatočenika koje Nemci u žurbi nisu stigli da pobiju.

U gasnim komorama Aušvica, uključujući decu i žene, ubijeno je najmanje milion i po ljudi, najviše Jevreja. U logoru je bilo i više od 25.000 Jugoslovena, uglavnom Srba.

Godine 1945. u tadašnjem nemačkom žurnalu, koji je počinjao uz pompezne zvuke fanfara, čule su se reči spikera: “Ovde na celom istočnom frontu između Baltičkog mora i Karpata u jutarnjim časovima 13. januara Sovjeti počinju najveću ofanzivu do sada. Front je širok hiljadu kilometara”.

Nemačke jedinice su oko logora pružale ogorčen otpor. Za direktno oslobađanje logora smrti poginuo je 231 crvenoarmejac. Preživeli logoraši izgledali su više mrtvi nego živi.

Zbivanja u Aušvicu nisu odmah objavljena. Tek sredinom aprila 1945. godine preživeli su govorili o svojim iskustvima u okviru BBC programa na nemačkom jeziku.

Aušvic je najveći i najužasniji logor smrti. Tamo je sistem nacista za ubijanje bio doveden do savršenstva. Organizator masovnih ubistava bio je Adolf Ajhman.

Posle rata Ajhman je pobegao u Argentinu, uz pomoć Vatikana. Međutim, njega je u maju 1960. godine pronašla izraelska tajna služba i sprovela u Izrael, gde mu je suđeno. On je pokušao da umanji svoju ulogu u Holokaustu.

– Gnušam se i osuđujem uništenje Jevreja koje su naredile tadašnje nemačke vlasti – govorio je Ajhman.

Proglašen je krivim i pogubljen 1962. godine.

Koncentracioni logor u Aušvicu, oko 60 kilometara jugozapadno od Krakova, izgrađen je 1940. godine.

Septembra 1941. komandant logora Rudolf Hes dao je naređenje da se otrovni gas “ciklon B” koristi za ubistvo logoraša.

Ali, nisu sve žrtve Aušvica umrle od gasa. Neposredno nakon dolaska u stočnim vagonima, gomila ljudi “selektirana” je kod rampe za istovar. Lekari i nemački vojnici razdvajali su zatvorenike na one koje će odmah ubiti gasom i na one koji će preživeti dolazak.

Jedan od lekara bio je i Jozef Mengele, koga su prozvali “Anđeo smrti iz Aušvica”. Mengele je sprovodio i zverske eksperimente, neke od njih i na deci.