Naučni saradnik Centra za demografska istraživanja Vladimir Nikitović izjavio je da taj pad neće biti samo uzrok slabog nataliteta, već i emigracije. Čak i najoptimističnija procena govori da će Srbija do 2050. izgubiti "samo" milion stanovnika. Nikitović je kazao da čak i ako se poveća stopa prirodnog priraštaja, to neće dovesti do značajnijih promena, jer je trend opadanja stanovništva u Srbiji konstantan.
Rode zaobilaze EvropuDa je Srbija zemlja staraca nije nikakva novost. Nije u tome usamljena ni u Evropi. Zapravo, od većih država jedino demografski rastu Velika Britanija, Španija i Francuska. Svi ostali su u debelom padu. |
– Godišnje Srbija negativnim prirodnim priraštajem izgubi oko 30.000 ljudi, a 10.000 do 15.000 godišnje emigrira. To nije povezano sa nekom etničkom grupom posebnom jer u Srbiji svi stare. Srbi su dominantna populacija. Jedino kod Roma postoji značajno viša stopa rađanja, ali njih ima malo. Sve ostale populacije su stare populacije – kazao je Nikitović.
Goran Penev, demograf iz Srbije ističe da Srbija ima jednu od najstarijih populacija u Evropi i nisku stopu rađanja, tako da se broj stanovnika smanjuje za 30.000 godišnje. Razlog nije što su Srbi postali bogati i žele manje porodice, već su to ratne godine i teška ekonomska situacija širom bivše Jugoslavije doveli je do smanjenja broja rođenih, povećavanja iseljavanja i porasta broja nasilno prekinutih trudnoća.
Hrvatska sada ima 4,4 miliona, što je takođe pad nataliteta, ali ne tako drastičan. Oblasti u kojima su živeli Srbi proterani 1995. godine i dalje su retko naseljene. Planovi da se te oblasti nasele Hrvatima iz drugih zemalja uglavnom su propali. Slično su ostali razočarani oni u Srbiji koji su demografski oporavak videli u stotinama hiljada izbeglih Srba iz Bosne, Hrvatske i sa Kosova.
Dramatičan pad broja novorođenih beleži se i u Albaniji. Tamo je 1999. godine bilo 3,3 miliona stanovnika, 2008, 3,1 milion, ali se predviđa rast do 2050. Albanci nemaju sada manje dece, međutim, iz zemlje se iselilo mnogo žena koje su u dobu za rađanje.
Političke brojke iz BosneU Bosni i Hercegovini je demografija političko pitanje prvog reda. Prema poslednjem jugoslovenskom popisu 1991. godine BiH je imala 4,3 miliona stanovnika. Sadašnje stanovništvo Bosne je na samo 3,8 miliona, zbog iseljavanja i oko 100 hiljada stradalih u ratu. |
Crna Gora je zabeležila najmanji pad broja stanovnika te se utopila u crnu sliku. Istina, prema popisu iz 2011. Crna Gora ima 620.000 stanovnika, što je 18.000 manje nego 2003. godine. Makedonija ima mali pozitivan prirodni priraštaj koji uglavnom pozitivnim održavaju Albanci u toj zemlji. U ovoj dvomilionskoj državi svake godine rodi se 23.000 beba, dok se na onaj svet preseli 18.000 ljudi.
Demografski podaci alarmantni su u svim balkanskim zemljama. U Bosni i na Kosovu, to pitanje može postati ključno. U Makedoniji, predlog vlade da finansijski stimuliše Makedonce koji imaju malo dece, a da pri tome iz projekta budu isključeni Albanci s visokim priraštajem oboren je na Ustavnom sudu.
Dramatične demografske promene su višedimenzionalan problem za svaku državu koja se s time suočava. To je udarac na socijalni sistem sa sve više penzionera, i sve manje omladine, menja se i etnička slika, što automatski znači i drugačiju političku klimu. Konačno, bliži se dan kada će Srbija, Hrvatska, Bosna i Makedonija uvoziti radnu snagu.
I na Kosovu sve manje ljudiNa Kosovu, kao i u Bosni, demografija je ratovanje drugim sredstvima. Albanci su 1991. bojktovali popis. Neprecizne brojke iz 2006. navode da je na Kasovu tada bilo 2,1 milion stanovnika, od toga 90 odsto bili su Albanci. Ipak, demograf Mimoza Duši pretpostavlja da sada na Kosovu ima 2,5 miliona ljudi. Implikacije te procene mogu biti velike. Porast broja novorođenih na Kosovu takođe opada. Duši veruje da je odnos 2,2, malo iznad nivoa potrebnog za stabilnu reprodukciju. |
