Deceniju na izmaku mnogi, ne bez osnova, nazivaju "zlatnim dobom dokumentarnog filma“. Razlozi za to su višestruki, ali je najverovatnije presudan radikalan porast interesovanja za dokumentarce kako publike tako i filmskih producenata odnosno festivalskih selektora.
GOSTI FESTIVALA
– Tue Stin Miler, selektor festivala
– Mišel Barben, montažerka filma “Pijanomanija”
– Martička Božilova, bugarska producentkinja koja će polaznicima festivalske radionice održati niz značajnih prezentacija |
Na najprestižnijim filmskim festivalima poput Kana i Venecije dokumentarac je po značaju i prestižu stao uz rame sa igranim filmom, a moglo bi se reći da je popularnosti dokumentaristike najviše doprineo uspeh oštrih politički angažovanih filmova kontroverznog američkog autora Majkla Mora, "najboljeg PR-a dokumentarnog filma“.
Njegov "Bowling for Columbine“ je 2002. godine osvojio Oskara za najbolji dokumentarni film, a "Fahrenheit 9/11“ nagradu kritike i "Zlatnu palmu“ u Kanu 2004. godine.
Načini izražavanja dokumentarnog filma sve su inovativniji, raznovrsniji i kreativniji, ali, prema mišljenju selektora festivala "7 veličanstvenih“, institucije evropske dokumentaristike – Danca Tue Stin Milera, dokumentarac i dalje suštinski odgovara definiciji koju je dao Džon Grirson, jedan od njegovih pionira – to je "kreativni tretman stvarnosti.“
Delovi te fantastične stvarnosti i životnih sudbina sa svih krajeva sveta svake godine stižu pred beogradsku publiku kroz festival "7 veličanstvenih", manifestaciju koja je iz godine u godinu rasla, paralelno sa usponom dokumentarnog filma uopšte.
A počela je nepretenciozno, u organizaciji Centra za vizuelne komunikacije "Kvadrat“ iz Beograda.
Danas na ovaj festival stižu filmovi direktno sa najprestižnijih svetskih filmskih smotri, a ove godine su tu pobednici programa “Horizonti” u Veneciji, “Nedelje kritike” u Lokarnu, zatim Lajpciga, Tamperea.., kao i bioskopski hit “Sudije”, čiji se uspeh tek očekuje u godini Svetskog fudbalskog prvenstva.
Budućnost kinematografijeU specijalnoj radionici za mlade filmske autore i studente filma, gosti festivala će održati master-klasove, ulažući tako u budućnost kinematografije kojoj je “7 veličanstvenih” posvećen, podsetila je direktorka festivala Svetlana Popović. |
Ta ostvarenja nakon prikazivanja u Beogradu nastavljaju svoj festivalski put odlazeći pravo u Berlin i druge metropole kinematografije, a ovaj put će filmska publika u Sava centru imati tu čast da neke filmove vidi čak i pre nego posetioci velikog Berlinala, i još nekih od "većih“ filmskih festivala.
Iako je u međuvremenu stekao reputaciju jedne od najznačajnijih evropskih smotri ovakve vrste filma, od startnog koncepta – "Festival po meri čoveka“ – ni danas se nije odustalo.
Posetioci "7 veličanstvenih“ će i ove godine imati mogućnost da nakon projekcija razgovaraju sa gostima festivala, vrhunskim evropskim dokumentaristima, autorima i akterima prikazanih filmova, koji uzimaju aktivno učešće u petodnevnom festivalskom životu.
A za tih pet dana, publika će moći da pogleda 7 filmova. I to kakvih!:
1. Pijanomanija (Pianomania)
2. Sudije (Les Arbitres/Kill the referee)
3. Dnevna soba nacije (Kansakunnan Olohuone)
4. Došljaci (Les Arrivants)
5. U ritmu prirode (Naturens Gång)
6. Ispod nivoa mora (Below Sea Level)
7. Moj život sa Karlosom (Mi Vida con Carlos)
UlazniceKarte za festival mogu se kupiti na blagajnama Sava Centra i Bilet servisa. Cene karata za projekcije u velikoj sali iznose 300 dinara, dok su za malu salu 250. Od ove godine moguće je kupiti i komplet karata uz popust od 10%, pa cena jednog kompleta iznosi 1755 dinara. Novina je takođe i mogućnost kupovine karata putem SMS-a. |
Pijanomanija (Pianomania)
režija: Lilijan Frank i Robert Cibis
2009. godina, Nemačka/Austrija
četvrtak, 21. januar, 19h, velika sala
Film koji otvara festival “7 veličanstvenih”. Prvi dokumentarac u istoriji koji će na Berlinalu biti prikazan u specijalnoj selekciji najboljih nemačkih filmova iz prošle godine. Ovdašnja publika videće ga pre berlinske, jer film pravo iz Beograda putuje u Berlin.
Potraga za savršenim zvukom iz jedinstvene perspektive čoveka koji zaranja u unutrašnjost klavira pokušavajući da do perfekcije aktivira sve njegove fantastične potencijale. Svaki klavir ima svoju osobenost, svako delo svoju boju, a svaki pijanista svoj temperament i viziju. Susret vrhunskog klavir štimera, Štefana Knipfera, i vrhunskih pijanista kao što su Alfred Brendel, Lang Lang, Pjer Loran Emar.
Pronaći pravi instrument s pravim kvalitetima koji se uklapaju u zamisli virtuoza i naštimovati ga do savršenstva, to postaje misija koja zahteva čelične nerve, neograničeno strpljenje i vrhunsko umeće da se reči pretvore u zvuk.
Višestruko nagrađivana, fantastična montaža 93 minuta filma iz oko 250 sati snimljenog materijala, izuzetna fotografija i zadivljujući kvalitet zvuka, (muzika snimana čak i na 90 kanala), čine da širom otvorite i oči i uši i da se prepustite uživanju. Film o strasti, savršenstvu i zrnu ludosti.
Sudije (Les Arbitres/Kill the referee)
režija: Iv Inan, Erik Kardo i Delfin Lerisej
2009. godina, Belgija
četvrtak, 21. januar, 21:15h, velika sala
Ovo je poklon onima koji su zaluđeni fudbalom. Film koji su tri autorske ekipe u međusobnoj koordinaciji istovremeno snimale na nekoliko mesta širom Evrope – predstavlja jedan od najsloženijh produkcionih poduhvata u savremenom dokumentarnom filmu uopšte! Ostvarenje koje u Beograd stiže nakon velike borbe i lobiranja.
Priča o ljudima “koje niko ne poznaje, a svi vole da ih mrze”. Dokumentaristi koji probijaju standardnu medijsku sliku vrhunskog fudbala i vode nas u prostore pristupačne samo sudijama. Eksluzivno sniman u saradnji sa UEF-om tokom prvenstva Evrope 2008, ovaj film nas uvodi u središte, za publiku nevidljive, komunikacije sudija tokom velikih utakmica.
Engleski naslov filma “Kill the Referee” (“Ubijte sudiju”) otkriva uvek prisutnu dimenziju pretnje i opasnosti u poslu sudija.
Dramatičnost fudbala prikazana kroz sve okolnosti koje prate kontroverzne sudijske odluke. Studija savremenog fudbala koji je postao jedna od najvećih planetarnih zabava, ali i poželjni prostor promocije političkih lidera.
Uzbudljivi snimci iz dosad neviđenih vizura sudija i igrača! Ovde se uloge menjaju – neverovatno je šta sve sudije treba da istrpe kako od igrača tako i od gledalaca.
Dnevna soba nacije (Kansakunnan Olohuone)
režija: Juka Karkainen
2009. godina, Finska
petak, 22. januar, 19h, mala sala
"Zaboravite Nokiu i inovativnu ekonomiju! Žiri ovim proglasom zahteva da ovaj film mora da se koristi kao glavno sredstvo za stvaranje brenda Finska.“ (Saopštenje žirija finske selekcije, Filmski festival Tampere, 2009.)
Ovaj film oslikava Finsku pomoću likova koji se mogu naći u svom prirodnom okruženju, kod kuće. Dokumentarac kao poetski uvid u šest finskih dnevnih soba.
Ovo je priča o promenama, samoći, odgovornosti i neizbežnoj prolaznosti. Glavni junaci su obični Finci različitih generacija. Svaki od njih je u traganju za nečim važnim: za ljudskom bliskošću, razumevanjem i prihvatanjem.
Događaji su različitog obima, ali i oni najmanji u krugu porodice, postavljaju junake u dramatične situacije. Sva ova individualna svakodnevna iskustva stapaju se u osećajnu, na trenutke nadrealnu priču o ljudskom životu. Film se upravo prikazuje u bioskopima širom Finske.
Došljaci (Les Arrivants)
režija: Klodin Borije i Patris Šanjar
2009. godina, Francuska
subota, 23. januar, 19h, mala sala
Oni dolaze svakog dana iz Azerbejdžana, Mongolije, Šri Lanke, Konga, Somalije, Eritreje. Dolaze cele porodice, sa ili bez prtljaga, sa ili bez pasoša, čarter letovima, kamionima, brodovima.
Među njima su trudnice, mladi parovi, starci. Dolaze i sa strahom i sa nadom. Talasi naroda koji kao da prete da će potopiti neobični novi Vavilon, stiču se u sred Pariza, u organizaciju koja im pomaže da se snađu i prežive.
Univerzalno ljudski
Radnja bi mogla da se odvija bilo gde u Evropi – ljudska bića koja dolaze u novu zemlju u potrazi za boljim životom! Socijalni radnici, koji ih upoznaju i razgovaraju sa njima, čine ono što mogu u skladu sa pravilima koja su postavljena. |
I tu, na “vratima raja”, za mnoge od njih, stoje dva “anđela” – Karolina i Kolet. Sa njima započinje priča o sudarima kultura, običaja i potreba, koja neke dovodi do suza i očaja, a neke do blaženstva i sreće.
Ali i priča o “anđelima” koji nemaju kome da se požale.
Emotivna drama sa komičnim trenucima, snimana uglavnom u krupnim planovima, koja majstorski prenosi jezičke i kulturne nesporazume.
Apsurdno, dramatično, duhovito, tragično, ohrabrujuće. Uzbudljiva studija vrhunskih francuskih dokumentarista, koji s puno razumevanja za delikatne nijanse, otkrivaju neslućene prizore savremene Evrope.
U ritmu prirode (Naturens Gång)
režija: Nina Hedenius
2009. godina, Švedska
nedelja, 24. januar, 19h, mala sala
Film Nine Hedenius, gošće festivala “7 veličanstvenih” koja spada među najtraženije evropske dokumentariste današnjice, u bioskopima je videlo gotovno nestvarnih million ljudi!
Epika umirućeg sveta
"Udaljili smo se od životinja i prirode”, kaže Nina Hedenius. "Htela sam da napravim epsku sliku onoga što je na izdisaju." |
Vrhunsko dokumentarističko majstorstvo koje spaja čoveka, životinje i biljke u svet sklada i spokoja. Priča koja se razvija pred nama kao slikarsko platno, naslikano delikatnim potezima do najfinijih detalja. Savršena simbioza svih bića u kojoj čovek ni po čemu nije povlašćen.
Život jedne posebne švedske farme kroz četiri godišnja doba, ispunjen dubokim poštovanjem prema prirodi. Tišina i ritam svakodnevnih aktivnosti odišu tim istim poštovanjem.
"U ritmu prirode” je ljubavna oda životinjama i prirodi.” Slike i zvuci prirode bez ijedne izgovorene reči. Film zadivljujuće lepote i dostojanstva.
Ispod nivoa mora (Below Sea Level)
režija: Đanfranko Rosi
2009. godina, SAD/Italija
ponedeljak, 25. januar, 19h, velika sala
Usred kalifornijske pustinje, četrdeset metara ispod nivoa mora, na mestu napuštene vojne baze, 250 kilometara severoistočno od Los Anđelesa, živi grupa ljudi izvan visoko razvijenog sveta, bez struje, bez tekuće vode, bez policije, bez vlasti.
Nadrealna scenografija kao iz filmova o pobesnelom Maksu, napušteni autobusi i automobili koje nastanjuju živopisni likovi – buntovnici, gubitnici, proroci, pesnici, rokeri.
Svako od njih živi po sopstvenoj zamisli i po sopstvenim pravilima. Iako žive u ekstermnim uslovima rade sve što rade i drugi ljudi – šiju, čitaju, vode ljubav i sanjaju svoje snove. Sve izgleda apokaliptično, ali oni nam prenose doživljaj topline i doma.
Đanfranko Rosi je izabrao i pratio živote nekoliko njih tokom perioda od četiri godine uspostavljajući izuzetno neposredan, dubok i nenametljiv odnos. Prizori sumraka u pustinji uzbudljivo boje toplinom atmosferu čitavog filma.
Pobednik programa “Horizonti” na festivalu u Veneciji 2008. i najbolji italijanski dokumentarac te godine. Postapokaliptična slika Amerike bez televizije i kompjutera.
Moj život sa Karlosom (Mi Vida con Carlos)
režija: Herman Berger-Herc
2009. godina, Čile/Španija/Nemačka
ponedeljak, 25. januar, 21:15h, velika sala
Gde leži granica između privatnog i ličnog? U ovom slučaju, ne postoji sumnja jer nas Berger poziva na njegovo vrlo lično i emotivno putovanje koje se nalazi u okviru čileanske skorašnje horor priče (istorije).
Bolje od igranog filmaZamišljen kao epska saga u formi igranog filma, zarad verodostojnijeg i snažnijeg izraza pretočen u dokumentarac, ovo je istačan i slojevit film sa napetošću trilera i emocijama velike bioskopske melodrame. |
Virtuozno poniranje u dugo skrivanu tragediju razbijene porodice koja u sebi nosi dramatične potrese Latinske Amerike. Putovanje sina u potrazi za uspomenom na svog ubijenog oca.
Emocionalna istorija zemlje koja odbija da zaboravi. Intimni dnevnik razorene porodice koja se bori da prevaziđe tragediju.
Scene koje su ispunjene energijom davno potisnutih događaja koji su decenijama kao mračna senka pratili protagoniste ove priče. Susret sa osobama koje su svoju izuzetnost i čvrstinu izgradili kao način da se preživi i da se sačuva nada.
Uzbudljivo spajani delovi velike slagalice koji nas vode kroz hodnike vremena, vraćajući nas do tragedije i natrag, do oslobađajuće katarze. Ovo je jedna od najvećih transkontinentalnih koprodukcija u sferi dokumentarnog filma, i ostvarenje koje zatvara “7 veličanstvenih”.