Austrijska državna televizija ORF emitovala je u sredu uveče, povodom 80. godišnjice nacističkog napada na Jugoslaviju i 130. rođendana Diane Budisavljević, dokumentarni film “Spasilac dece i masovni ubica” autora Zorana Dobrića, koji govori o hrvatskom fašizmu, nacističkim zločinima i podvigu Austrijanke, rođene u Inzbruku, koja je od sigurne smrti iz ustaških logora u tadašnjoj Nezavisnoj Državi Hrvatskoj spasla hiljade srpske dece.
Gledaoci u Austriji imali su priliku da čuju istinu o jedinstvenoj misiji Diane Budisavljević, rođene Obekser, koja je bila jedna od najtežih, a po broju spasenih i najobimnijih humanitarnih akcija vezanih za koncentracione logore u Drugom svetskom ratu.
Većina Austrijanaca nije ni svesna herojskog čina njihove sunarodnice, koja je godinama rizikovala svoj i živote članova svoje porodice i prijatelja kako bi iz logora smrti oslobađala decu sa Kozare i drugih srpskih područja. U dokumentarnom filmu otkriva se i strašna istina o ubijanju dece u ustaškim logorima i zločinačkom karakteru NDH. Tako je i logor Jasenovac, uz napomenu da su neki tvrdili da je to bio radni logor, u filmu jasno okarakterisan logorom smrti.
Autor filma Miloš Dobrić snimio je izjave više preživelih ustaških zločina, kao što je Bosiljka Lončar. Ona je imala 11 godina kada je dospela u logor Stara Gradiška, jedno od dece koje je spasla Diana Budisavljević je i Milan Počuča.
– Nemam osećaj da mi je Diana Budisavljević samo spasla život, već je ona za mene moja druga majka – kaže Počuča u dokumentarnom filmu.
I Jelena Radojčić, koja je spasena od Diane Budisavljević, svedočila je o odvajanju od majke i odvođenju u logor.
– Diana je učinila veliki podvig. Šteta što tada nisam imala tu pamet, jer bih u suprotnom odmah pošla kod nje i zahvalila joj se na svemu – rekla je Jelena.
Film prikazuje život i herojstvo Diane Budisavljević. U filmu se podseća da je živela u Zagrebu, kada je po prvi put čula da u ustaškim logorima umiru deca. Nakon pregovora sa ustaškim vlastima, ali i pojedinim nemačkim oficirima, ona je dobila mogućnost da izbavi srpsku decu iz logora. Na taj način, kako se navodi u filmu, ona je spasla najmanje 7.500 srpske dece od sigurne smrti.
– Hrabrost Diane Budisavljević i danas može da bude uzor – smatra autor filma Miloš Dobrić.
Pala u zaborav
Dobrić je u svom filmu prikazao i zločine austrijskog generala Vermaht Franca Bemea, koji je upućen u nacistički okupiranu Jugoslaviju, gde je bio odgovoran za masakre nad civilnim stanovništvom. Preko njega Dobrić je u svom filmu podsetio na pokolje u Kraljevu i Kragujevcu, koje su, kako se naglašava, izvršili Austrijanci. Dok je Beme 1947. godine u Nirnberškom procesu bio optužen i izvršio samoubistvo pre početka suđenja, Diana Budisavljević je nakon Drugog svetskog rata gotovo pala u zaborav.
