Još pre šest decenija je američka Centralna informativna agencija (CIA) znala da se u Makedoniji nalaze bogata nalazišta uranijuma. U dokumentu CIA iz 1955. godine je navedeno da ta republika raspolaže sa nalazištima uranijuma u blizini granice sa Grčkom.
Potopili nalazište
Najbogatije nalazište je bilo otkriveno u reonu Zletovske Reke, ali pošto se Makedonija odrekla izgradnje nuklearke, ono je potopljeno sa izgradnjom hidroakumulacione brane Kneževo. Stručnjaci sada navode da bi se, ako postoji interes, eksploatacija uranijuma mogla vršiti sa nalazišta Podareš kod Radoviša.
– Najbogatija nalazišta rude uranijuma u Jugoslaviji nalaze se blizu jugoslovensko – grčke granice, u planinama južno od Bitolja. Ruda se nalazi u glini koju Jugosloveni zovu diatomejska glinica. Jugosloveni planiraju da izgrade šestokilometarsku žičaru do Prilepa, gde bi se otvorilo postrojenje za drobljenje rude. Izgradnja žičare bi koštala milion dinara, piše u izveštaju CIA sa koga je sada skinuta oznaka tajnosti, ali je značajni deo tog izveštaja prethodno bio izbrisan.
Zbog povremenih inicijativa o izgradnji nuklearne centrale u Makedoniji, interes CIA o nalazištima uranijuma u Makedoniji nije prestao 50-ih godina.
Istraživanja Rudarsko-geološkog zavoda Makedonije 50-ih i 60-ih godina prošlog veka otkrila su nalazišta uranijuma na području Probištipa, Radoviša, Strumice i Mariova, ali da te količine nisu dovoljne za komercijalnu eksploataciju sa tada dostupnom tehnologijom. Istraživanja uranijuma u Makedoniji završila su 1962. godine.
