Među brojnim Srbima i Rusima koji su koracima Besmtrnog puka obeležili Dan oslobođenja Beograda u Drugom svetskom ratu i odali poštu borcima koji su pali za slobodu glavnog grada, rame uz rame hodao je i Austrijanac David Štokinger.
Štokinger, koji je za vreme NATO agresije na SR Jugoslaviju bio uz Srbe u Beču, tokom protesta svih 78 dana, a i posle toga na svim obeležavanjima godišnjice kršenja međunarodnog prava, doputovao je u Beograd upravo kako bi prisustvovao obeležavanju 80. godišnjice oslobođenja grada. Veliki je prijatelj srpskog naroda i svesrdno prethodnih godina pomaže Srbe na Kosovu i Metohiji.
Davidova veza sa srpskim narodom je specifična – njegov deda Johan borio se u Jugoslaviji na kraju Drugog svetskog rata na strani nemačke vojske. Bio je zarobljen i tri i po godine proveo je u Jugoslaviji kao ratni zarobljenik. Ipak, na svog unuka preneo je vrednosti antifašizma i ispričao mu da ga partizani u Jugoslaviji tretirali korektno, odnosili se prema njemu časno i pošteno. David to ne zaboravlja.
Kao austrijski antifašista, došao je u Beograd, da se simbolično zahvali hrabrim srpskim i jugoslovenskim borcima za slobodu, onima koji su, kako istice, ne samo oslobodili svoj grad i zemlju već su dali i značajan doprinos oslobađanju Evrope od Hitlerove tiranije.
– Njihova borba za mene nosi i ličnu vrednost. Moj deda Johan, još je živ, zdrav i u januaru će napuniti 98 godina, služio je u Jugoslaviji kao veoma mlad vojnik u nemačkom Vermahtu. Imao je samo 17 godina kada su ga nemački fašisti 1944. pozvali u vojnu službu. Partizani su ga uhvatili početkom maja 1945. Proveo je više od tri godine kao ratni zarobljenik, prvo u Puli, zatim u Skoplju i na kraju u Beogradu. Radio je na obnovi i u poljoprivredi. Naučio je i nešto srpskog jezika. Uvek kaže “nikada više rat, dosta je bilo” – priča David.
Štokinger je i sam naučio srpski jezik. Ističe da mu je Srbija postala drugi dom, često je u Beogradu i kaže da se u njemu više ne oseća kao stranac.
“Dolazim često u Beograd, ali ovo je prvi put učestvujem u događajima povodom 20. oktobra, Dana oslobođenja Beograda u Drugom svetskom ratu. Mnogo je ljudi bilo, na Groblju oslobodilaca sam položio cveće u znak sećanja na pale borce, a zatim sam sa srpskim prijateljima hodao u Besmrtnom puku… Lep je to osećaj – priča David koji se posebno radovao susretu sa legendarnim košarkašem, folozofom i književnikom Ljubodragom Ducijem Simonovićem i njegovom ćerkom, poslanicom Dunjom Simonović Bratić.
Tokom boravka u Beogradu, Štokinger je posetio i Osnovnu školu “20. oktobar” na Novom Beogradu, koja nosi ime po jednom od najvažnijih datuma u srpskoj i jugoslovenskoj istoriji, gde je prisustvovao priredbi povodom oslobađanja Beograda.
– Đačke predstave su bile sjajne, oni su pravi čuvari tradicije oslobodioca – kaže on.
Prisustvovao je i konferenciji “Kultura sećanja”, koja je okupila naučnike, zvaničnike, bivše diplomate…
Susret sa Dadićem
Posebno zadovoljstvo mu je pričinio odlazak u SUBNOR, gde se, između ostalih, sreo sa Antom Dadićem, prvoborcem, koji je ove godine proslavio 100. rođendan.
Dadić, je u partizanske redove stupio sa 18 godina, 1942. godine, a preživeo je pakao Neretve i bitke na Sutjesci u kojoj je bio ranjen. Jedini je živi borac Prve proleterske brigade, a dobro pamti Operaciju Beograd – borbu za oslobođenje grada.
Zanimljivo je da je Dadić službovao ’60-ih godina u – Beču.
Pomoć Goraždevcu
Štokinger decenijama neguje poseban lični i političko-društveni odnos prema srpskom narodu. Pored podrške Srbima u Beču tokom NATO agresije i upornom isticanju da se taj zločin nikada ne sme zaboraviti, već nekoliko godina pomaže srpsku enklavu Goraždevac na Kosovu i Metohiji i aktivno radi na tome da austrijska javnost shvati kolilo je težak život Srba na KiM.
Srpsku dijasporu u Austriji glasno podržava i više puta je istupao protiv antisrpskih stavova u medijima i politici. Kaže da se celog života zalagao protiv dvostrukih standarda i licemerja, a za poštovanje principa međunarodnog prava koji, ističe, moraju da važe i u slučaju Srbije.
Narodni diplomata
Za sebe kaže da nije diplomata, već aktivista za mir, neutralnost i međunarodno razumevanje, ali da svoj rad vidi kao nešto što naziva “narodnom diplomatijom”, koja gradi mostove između naroda na “nižim nivoima”.
“Želim da Austrijanci i Srbi nikada više ne pucaju jedni na druge, već da ravnopravno grade zajedničku, mirnu i suverenu budućnost kao dobre komšije”, rekao je Štokinger.
