Savremeno ratovanje je obeleženo dominacijom najnaprednijih tehnoloških rešenja u borbenim sistemima svih vidova vojske – od kopnene, preko ratnog vazduhoplovstva i protivvazduhoplovne odbrane (PVO), do mornarice. Upravo vojne flote najmoćnijih zemalja sveta dužnu pažnju posvećuju razvoju sve sofisticiranijih ratnih brodova, zavisno od toga kolika novčana sredstva imaju za tako nešto i, što je podjednako važno, kako vide svoju poziciju u regionalnom ili planetarnom geopolitičkom poretku. Vrlo značajno mesto u tom pogledu pripada podmornicama. Istorijski posmatrano, čoveku je mašta bila najznačajnije oružje i putokaz.
Kao što su ljudi hiljadama godina sanjali da se dignu u nebesa i da lete poput ptica, što su sa razvojem aviona i ispunili, nema sumnje da su primorski narodi maštali da otkriju šta se nalazi na dnu okeana. Sama pomisao da se tamo ode predstavljala je intelektualnu prethodnicu za razvoj podmornica, brodova specijalno konstruisanih da plove ispod površine vode. Pored same naučno-istraživačke funkcije, podmornice svoju ulogu imaju i u ratu. Tokom 20. veka podmornice su igrale izuzetno bitnu ulogu u najvećim svetskim sukobima.
Vremenom su postajale sve veće, bolje opremljene i destruktivnije naoružane. Vrhunac u tom pogledu predstavljaju američke podmornice iz klase trajdent, kao i sovjetski tajfuni, verovatno najsmrtonosnija ratna plovila svih vremena. Nuklearnog ili dizel pogona, sa ili bez sposobnosti da se sa njihovih platformi lansiraju balistički projektili sa atomskim bojevim glavama, podmornice predstavljaju veliku pretnju za brodove “površinskog tipa”, a u slučaju nuklearnih podmornica naoružanih atomskim projektilima i za čitave države.
Veliku zahvalnost da tako i bude ove mašine duguju samom principu po kom funkcionišu, dobro obučenom ljudstvu, sofisticiranom oružju, ali i podjednako važnoj sposobnosti da izbegnu detekciju radarskih sistema neprijatelja, pre svega razarača i fregata. Sve u svemu, radi se o moćnoj poluzi oružane moći u arsenalu velikih sila, a njihova upotreba, kao i dodatno usavršavanje, biće realizovano i u budućnosti.
Različita veličina
Američka ratna mornarica trenutno poseduje tri tipa podmornica, zavisno od toga koje oružje koriste: torpedo, krstareće rakete ili balističke projektile. One mogu imati i različitu veličinu. Najmanje su sa deplasmanom od 150 tona, a najveće džinovske nuklearne podmornice sa kojih je moguće lansiranje interkontinentalnih balističkih projektila, koje imaju deplasman i do 48.000 tona.
Pratnja nosača aviona
Podmornice su, po pravilu, deo pratnje američkih nosača aviona. Razarači, kruzeri, fregate i podmornice se često nazivaju i “udarna grupa nosača aviona”. Svaki od ovih brodova realizuje neku, unapred zacrtanu ulogu, a sve u cilju što većeg stepena zaštite nosača aviona, moćnih, ali i izuzetno skupih ratnih “igračaka”. Prisustvo udarne grupe nosača aviona u određenim delovima svetskog okeana menja balans oružane moći u korist onoga koji mornaricu šalje, što doprinosi značajno većem stepenu kontrole nad dešavanjima u čitavom regionu. U slučaju Amerike, grupe se upućuju u turbulentne regije sveta gde je procenjeno da američki imperijalistički interesi mogu biti ugroženi. Budući da Vašingtonu prethodnih decenija nije manjkalo interesovanja da sudeluju u procesima na svim meridijanima, onda se može reći da cela američka flota od 11 nosača aviona, ima “pune ruke posla”.
Razarači večni neprijatelji
Razarači su brzi, oko 6.000 tona teški ratni brodovi koji su u ratnim mornaricama velikih sila zaduženi za dejstva protiv pretnji iz vazduha i, što je još češći slučaj, od neprijateljskih podmornica. Zahvaljujući moćnim radarskim sistemima, pomoću kojih mogu da detektuju “podvodne brodove”, razarači su značajan instrument pomorskog rata. Zbog tih svojih karakteristika oni su od nemerljivog značaja u ratnim mornaricama SAD, Rusije i Kine.
